адарва́цца, -ву́ся, -ве́шся, -ве́цца; -вёмся, -вяце́ся, -ву́цца; -ві́ся; зак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), ад каго-чаго. Аддзяліцца, адпасці.

Гузік адарваўся.

Дошка адарвалася.

2. ад каго-чаго. Аддзяліцца, адысці.

Самалёт адарваўся ад зямлі.

Не а. ад такой прыгажосці.

3. ад чаго. Аддаліўшыся, страціць сувязь з іншымі.

Абоз адарваўся ад атрада.

А. ад кампаніі.

4. ад каго. Пра войскі: аддаліўшыся, страціць сутыкненне з праціўнікам.

А. ад праціўніка.

5. ад чаго. Перастаць часова займацца чым-н. па якой-н. прычыне.

Не а. ад цікавай кнігі.

|| незак. адрыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; наз. адры́ў, -ры́ву, м. (да 2—5 знач.).

Вучыцца без адрыву ад вытворчасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адыхо́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; незак.

1. Незак. да адысці (у 1–6 знач.).

2. Адступаць, змяняць сваё месцазнаходжанне. Каналы збяруць стаячыя балотныя завадзі, .. будзе наступаць чалавек, .. будзе адыходзіць вялікае балота. Самуйлёнак. // Адгаліноўвацца, вылучацца з чаго‑н. агульнага, асноўнага. Дзедаў стажок, вазоў на пяць, стаяў непадалёку ад сядзібы ўскрай балота, ад якога адыходзіла густая бародка нізкарослага хмызу. Колас. Чатыры .. вуліцы, нібы пучок промняў, адыходзілі ад саду. Шамякін.

•••

Што яму (ён, ім) адыходзіць — гэта яму (ёй, ім) не цяжка, гэта для яго (яе, іх) самая дробязь.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

план, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Чарцёж, які паказвае на плоскасці мясцовасць, збудаванне і пад.

П. зямельнага ўчастка.

2. Загадзя намечаная сістэма мерапрыемстваў, якая прадугледжвае парадак, паслядоўнасць і тэрмін выканання работ.

Вытворчы п.

Працаваць па плане.

Каляндарны п.

3. Праект, праграма якога-н. дзеяння.

П. падарожжа.

4. Узаемнае размяшчэнне частак, паслядоўнасць, сістэма.

П. урока.

5. Месца, размяшчэнне якога-н. прадмета ў перспектыве.

Пярэдні п.

Адысці на задні п. (перан.: страціць актуальнасць, стаць другарадным).

6. Маштаб паказу прадметаў, асоб пры здымках, у творах і пад.

Паказаць што-н. на кінаэкране буйным планам.

7. Галіна праяўлення чаго-н. або спосаб разгляду чаго-н., пункт гледжання (кніжн.).

Роля гераічнага плана ў кінафільме.

У тэарэтычным плане.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адці́снуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Знаходзячыся пад ціскам, выпусціць вадкасць, вільгаць. [Паўлінка:] Можа б, мамка, прыціснулі сыр, бо да заўтрашняга не адціснецца. Купала.

2. Пад націскам адысці, адступіць; выйсці з цеснаты, натоўпу. Адціснуцца на задні план. □ Які там мог быць строй! Натоўп нядаўніх салдатаў толькі яшчэ гусцей збіўся ў чатырохкутніку двара, адціснуўся трохі ад ворагаў. Брыль.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пакінуць пры націсканні свой адбітак, след; адбіцца. І лісцейка як адціснулася тысячы год назад, так і захавала свой малюнак у акамянелым дрэве. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разрадзі́ць, ‑раджу, ‑радзіш, ‑радзіць; зак., што.

1. Выняць зарад (з агнястрэльнай зброі). Загадаўшы малому адысці ,.. [бацька] асцярожна разрадзіў .. [гранату], разабраў на дробныя часткі, а запал закапаў у зямлю. Мележ. Бомба не ўварвалася. Праз гадзіну яе разрадзілі сапёры, якіх выклікалі з горада. Шамякін. // Вызваліць зброю ад зарада, патрона і пад., стрэліўшы з яе. [Сяргей] толькі памятаў, што амаль увесь дыск свайго аўтамата разрадзіў у легкавую машыну, і яна загарэлася высокім полымем. Шахавец.

2. Пазбавіць электрычнага зараду (якое‑н. цела, прыбор). Разрадзіць акумулятар.

3. перан. Ліквідаваць напружанасць, аслабіць сілу дзеяння, праяўлення чаго‑н. Разрадзіць міжнародную напружанасць. Разрадзіць атмасферу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адступі́ць, ‑ступлю, ‑ступіш, ‑ступіць; зак.

1. Ступіўшы назад, убок, аддаліцца, адысці ад каго‑, чаго‑н. Сяўрук ужо адступіў крыху назад, бо нехта, мусіць знячэўку, разоў два сыпануў яму на ногі мокрай, напалам з глеем зямлі. Кулакоўскі. — Кр-рам-нёў? — усклікнуў Алік і адступіў на крок назад, нібы хацеў лепш разгледзець хлопца. Шашкоў. // перан. Стаць больш аддаленым ад чаго‑н., адсунуцца. Паплылі сіняватыя дымкі, весела затрашчала, разгараючыся, сучча. Паляна нібы пашырылася, цемень адступіла ў бакі. Сіняўскі. // перан. Стаць менш важным, менш значным. Адступіць на задні план.

2. Адысці назад пад націскам праціўніка, пакінуўшы свае ранейшыя пазіцыі. Чые гарматы страляюць, .. [Пракоп] не ведаў, але цяпер ён быў упэўнены, што нашы не адступілі. Якімовіч.

3. перан. Адмовіцца ад сваіх намераў, задум; спасаваць. Тыя ж людзі, што зрабілі.. [шлях], праявіўшы ў працы сапраўдны подзвіг, у другой справе здаліся, адступілі перад значна меншым і цяпер, выходзіць, смяяліся самі з сябе. Ракітны. Я ўжо рашыў дазволіць.. [жанчыне] спатканне, але нешта ўстрымлівала мяне сказаць ёй пра гэта адразу, адразу адступіць перад ёю. Васілевіч.

4. перан. Перастаць прытрымлівацца чаго‑н.; парушыць што‑н. прынятае, устаноўленае. Адступіць ад жыццёвай праўды. Адступіць ад плана.

5. Разм. Паменшыцца; адлегчы; спасці. Нарэшце мароз адступіў — сад дацвітаў. Васілевіч.

6. Пішучы, друкуючы, пакінуць месца ад краю ліста. Адступіць на 2 сантыметры ад краю.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

саступа́ць, саступі́ць

1. (адысці ў бок) beiséite tréten*;

2. разм. (адмовіцца ад каго-н, чаго-н на карысць каму-н, чаму-н.) ábtreten* vt, überlássen* vt;

3. разм. (пайсці на саступкі) náchgeben* vi;

саступа́ць у цане́ den Preis herábsetzen [reduzíeren]; im Preis náchlassen*;

саступа́ць даро́гу den Weg frei gében* [frei máchen]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

адпра́віцца

1. (пайсці, паехаць) áufbrechen* vi (s); sich begében*; gehen* vi (s), fáhren* vi (s);

адпра́віцца ў даро́гу sich auf den Weg máchen;

адпра́віцца ў падаро́жжа éine Réise ántreten*;

2. (адысці – пра цягнік і г. д.) ábfahren* vi (s);

◊

адпра́віцца на той свет aus der Welt schéiden*; stérben* vi (s)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

удали́ться сов.

1. (отдалиться) аддалі́цца; (отклониться — ещё) адхілі́цца; (уединиться — ещё) адасо́біцца;

удали́ться от до́ма аддалі́цца ад до́ма;

удали́ться от те́мы перен. аддалі́цца (адхілі́цца) ад тэ́мы;

удали́ться от люде́й аддалі́цца (адасо́біцца) ад людзе́й;

2. (уйти) пайсці́; (выйти) вы́йсці; (отойти) адысці́; адысці́ся; (сойти) сысці́; (направиться) накірава́цца, пада́цца; (исчезнуть) зні́кнуць; (покинуть) пакі́нуць;

удали́ться в свою́ ко́мнату пайсці́ (накірава́цца) у свой пако́й;

удали́ться на поко́й адысці́ на спачы́нак;

навсегда́ удали́ться и́з дому назаўсёды пайсці́ (сысці́) з до́му, назаўсёды пакі́нуць дом;

удали́ться из по́ля зре́ния вы́йсці (зні́кнуць) з по́ля зро́ку;

удали́ться с трибу́ны сысці́ з трыбу́ны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

план м., в разн. знач. план;

п. го́рада — план го́рода;

п. уро́ка — план уро́ка;

вытво́рчы п. — произво́дственный план;

пяцігадо́вы п. — пятиле́тний план;

~ны на бу́дучае — пла́ны на бу́дущее;

на пе́ршым ~не — на пе́рвом пла́не;

адысці́ на за́дні план — отойти́ на за́дний план;

у тэарэты́чным ~не — в теорети́ческом пла́не

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)