господи́н в разн. знач. пан, род. па́на м., мн. паны́, -но́ў; спада́р, -ра́ м.;
господа́ (в обращении) пано́ве (спадары́);
◊
сам себе́ господи́н сам сабе́ пан;
господи́н своего́ сло́ва гаспада́р свайму́ сло́ву.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
тяжелове́сный
1. (с тяжёлым грузом) ця́жкі, цяжкава́гавы, цяжкава́жны;
тяжелове́сные поезда́ цяжкава́гавыя цягнікі́;
тяжелове́сные това́ры ця́жкія тава́ры;
2. перен. ця́жкі; (лишённый изящества) нязгра́бны;
тяжелове́сные слова́ ця́жкія (нязгра́бныя) сло́вы;
тяжелове́сный стиль нязгра́бны сты́ль.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
acceptation
[,æksepˈteɪʃən]
n.
1) агу́льнапрыня́тае зна́чаньне, ужыва́ньне
it is more important to know the acceptation of a word than its derivation — Важне́й ве́даць зна́чаньне сло́ва, як яго́нае пахо́джаньне
2) ухвале́ньне n.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
стра́сны, ‑ая, ‑ае.
1. Вельмі моцны, нястрымны ў сваім праяўленні (пра пачуцці). Дзейнасць пісьменнікаў прасякнута вялікім імкненнем адлюстраваць веліч і героіку свайго часу, страсным жаданнем сказаць сваё новае слова. Пшыркоў. // Пранікнуты моцным пачуццём, уздымам, натхненнем. Страсныя спрэчкі. □ Рэвалюцыйная эпоха патрабавала баявога, страснага, палітычнадзейснага слова. Івашын.
2. Які з вялікім уздымам адносіцца да чаго‑н., цалкам аддаецца якой‑н. справе. Страсны барацьбіт за шчасце народа. // Уласцівы такому чалавеку, які належыць яму. Была ціша, і толькі здалёк, з танцавальнай пляцоўкі, далятаў сумны і страсны голас спевака: круцілі пласцінку. Караткевіч.
3. Здольны на моцнае каханне, страсць. Страсны чалавек. // Вельмі палкі, гарачы. Яшчэ трапяталіся смехам вейкі, як .. [Рэня] ўздыхнула і раптам парыўчата абняла .. [Алёшку], страсным пацалункам апаліла анямеўшыя губы яго, выхапіла з рук самавар і хутка знікла за форткай. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тлу́мны, ‑ая, ‑ае.
1. Які прыводзіць да адурэння, пазбаўляе здольнасці ўспрымаць, разумець што‑н. Тлумная работа. □ Кастусь стаміўся ад гаворак, ад тлумнай духаты, а таму з асалодай дыхаў свежым начным паветрам. Гаўрылкін. // Пазбаўлены здольнасці ўспрымаць, разумець што‑н. Юра пакруціў цяжкай, тлумнай ад катаванняў галавой і працадзіў скрозь зубы: — Ні слова... Ні слова... Бураўкін. // Незразумелы, небяспечны. Чаго яму [Хрысцюку] лезці ў гэтыя тлумныя справы! Зачэпіш яшчэ каго — бяды на сябе паклічаш. Дуброўскі.
2. Шумны, гаманлівы, неспакойны. Дасціпныя і праз меру адданыя канвойнікі наводзілі парадак у .. тлумным і стракатым натоўпе. Колас. У вагоне я доўга не мог заснуць — ці не таму, што нарэшце вырваўся з тлумнага горада, еду далей ад рэдакцыйнага клопату і дробных жыццёвых турбот, што буду, хоць і не надта доўга, вольны. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
э́пас
(гр. epos = слова, апавяданне)
1) гераічныя народныя паданні (напр. былінны э.);
2) адзін з трох асноўных родаў мастацкай літаратуры (побач з драмай і лірыкай); апавядальныя творы (напр. раман — адзін з жанраў эпасу).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
ко́рань (мн. карані́) м., в разн. знач. ко́рень;
рака́ вы́мыла карані́ вярбы́ — река́ вы́мыла ко́рни вербы́;
к. зу́ба — ко́рень зу́ба;
к. сло́ва — ко́рень сло́ва;
здабы́ць к. — мат. извле́чь ко́рень;
○ мы́льны к. — фарм. мы́льный ко́рень;
◊ к. зла — ко́рень зла;
у ~ні — в ко́рне;
на ~ні — на корню́;
пусці́ць карані́ — пусти́ть ко́рни;
вы́рваць з ~нем — вы́рвать с ко́рнем;
пад к. — под ко́рень;
к. жыцця́ — ко́рень жи́зни;
глядзе́ць у к. — смотре́ть в ко́рень
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Piep
m -s разм.
1) піск; шчэ́бет
er kónnte kéinen ~ mehr ságen — ён не мог бо́лей вы́мавіць ні сло́ва
2) дзіва́цтва, ненарма́льнасць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
entléhnen
vt запазы́чваць (D, von D – у каго-н.)
díeses Wort ist aus dem Énglischen entléhnt — гэ́тае сло́ва запазы́чана з анге́льскай мо́вы
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Zéugnis
n -ses, -se
1) (па)све́дчанне (аб паспяховасці); атэста́т
2) юрыд. паказа́нне (сведак)
~ áblegen — дава́ць паказа́нне, све́дчыць
3) бібл. Сло́ва Бо́жае
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)