Verbum

нейтралітэ́т, -у, М -тэ́це, м.

1. Міжнародна-прававое становішча дзяржавы, якая не прымае ўдзелу ў вайне, што вядзецца паміж іншымі краінамі, і захоўвае з імі мірныя адносіны, не ўваходзіць у ваенна-палітычныя блокі.

Захоўваць н.

2. перан. Неўмяшанне ў чужыя спрэчкі, у барацьбу паміж двума бакамі.

○

Пастаянны нейтралітэт — знешнепалітычны курс шэрагу дзяржаў, якія ўзялі абавязацельства не прымаць удзелу ў вайне, захоўваючы права на самаабарону, а ў мірны час праводзіць міралюбівую знешнюю палітыку.

нейтра́льны, -ая, -ае.

1. Які захоўвае нейтралітэт у адносінах да дзяржаў, што ваююць.

Нейтральная краіна.

2. перан. Які не становіцца на чый-н. бок (у палітычнай барацьбе, спрэчках і пад.).

Заняць нейтральную пазіцыю.

3. Які не дае ні шчолачнай, ні кіслай рэакцыі (спец.).

Н. раствор.

4. Які не нясе ні адмоўнага, ні дадатнага зараду (спец.).

Нейтрон з’яўляецца нейтральнай, незараджанай часціцай.

○

Нейтральная зона (паласа), нейтральныя воды — такія, на якіх, згодна з пагадненнем, не павінны весціся ваенныя дзеянні, размяшчацца ваенныя сілы.

|| наз. нейтра́льнасць, -і, ж.

нейтро́н, -а, мн. -ы, -аў м. (спец.).

Электрычна нейтральная элементарная часціца, якая разам з пратонам уваходзіць у склад атамнага ядра.

|| прым. нейтро́нны, -ая, -ае.

нейтры́на, нескл., н. (спец.).

Стабільная электрычна нейтральная элементарная часціца з масай, роўнай ці блізкай да нуля.

|| прым. нейтры́нны, -ая, -ае.

не́йчы, не́йчага, не́йчаму, не́йчы (не́йчага), не́йчым, аб не́йчым, м.; не́йчая, не́йчай, не́йчую, ж.; не́йчае, не́йчага, не́йчае, не́йчым, аб не́йчым, н.; мн. не́йчыя; займ. неазнач.

Невядома чый, чыйсьці.

не́кага, не́каму, не́кага, не́кім, не́ аб кім; займ.

1. адмоўны, з інф. Няма нікога, каб...

Некаму адправіць пісьмо.

2. неазнач., з Р (ад займенніка «нехта»). Кагосьці.

Тут некага не хапае.

не́калі¹, безас., у знач. вык.

Няма калі, няма часу.

Н. адпачываць.

не́калі², прысл.

1. Калісьці, даўно; у далёкім мінулым.

Н. тут працякала Няміга.

2. Калі-небудзь у будучым.

Н. тут вырасце сад.

не́калькі, -іх, ліч. неазнач.-кольк.

Некаторая, няпэўная, невялікая колькасць.

Н. месяцаў.

некато́ры, -ая, -ае; займ. неазнач.

1. Нейкі, дакладна не вызначаны.

Праз н. час.

2. толькі мн. некато́рыя, -ых. Асобныя з агульнага ліку; паасобныя.

У некаторых вёсках.

3. у знач. наз. некато́рыя, -ых. Не ўсе, асобныя людзі.

Некаторыя з прысутных.