гаспада́р, -ра́ м.

1. в разн. знач. хозя́ин; (собственник — ещё) владе́лец;

г. до́ма — хозя́ин до́ма;

г. кватэ́ры — хозя́ин кварти́ры;

г. фа́брыкі — хозя́ин (владе́лец) фа́брики;

г. кні́гі — хозя́ин (владе́лец) кни́ги;

ашча́дны г. — бережли́вый хозя́ин;

г. дадо́му вярну́ўся — хозя́ин домо́й вороти́лся;

2. ист. (титул) господа́рь;

◊ г. стано́вішча — хозя́ин положе́ния;

сам сабе́ г. — сам себе́ хозя́ин;

г. свайго́ лёсу — хозя́ин свое́й судьбы́;

г. свайго́ сло́ва — хозя́ин своего́ сло́ва

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

пе́сня ж., в разн. знач. пе́сня; песнь;

◊ до́ўгая п. — до́лгая пе́сня;

лебядзі́ная п. — лебеди́ная пе́сня;

яго́ п. спе́та — его́ пе́сня спе́та;

стара́я п. — ста́рая пе́сня;

цягну́ць (спява́ць) адну́ і ту́ю ж (усё ту́ю ж) ~ню — тяну́ть (петь) одну́ и ту же (всё ту же) пе́сню;

яка́я п., такі́я і ско́кі — посл. какова́ погу́дка, такова́ и пля́ска;

з ~ні сло́ва не вы́кінеш — погов. из пе́сни сло́ва не вы́кинешь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

say​1 [seɪ] n.

1. выка́званне, ду́мка; сло́ва;

have one’s say выка́зваць ду́мку

2. аўтарытэ́т, уплы́ў

♦

have a say in the matter мець уплы́ў у не́йкай спра́ве;

I have no say in this matter. Я не вырашаю гэтае пытанне.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

наадваро́т

1. прысл úmgekehrt; verkéhrt;

ты ўсё ро́біш наадваро́т du machst álles verkéhrt;

як раз наадваро́т geráde [genáu] úmgekehrt, geráde [genáu] das Gégenteil;

2. пабочн. слова víelmehr, dagégen; im Gégenteil; hingégen; dagégen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

дакара́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што.

Папракаць, выказваючы нездавальненне кім‑, чым‑н. Дакараць свой лёс. □ [Міхась] зноў і зноў дакараў у думках сястру, а заадно і Толю, што яны згадзіліся пусціцца ў такую далёкую і небяспечную дарогу. Якімовіч. Хлопец моцна дакараў сябе за тое, што не сказаў тады Ніне ніводнага разумнага слова. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

не́кага, некаму, некага, некім, не аб кім; займ.

1. адмоўны (ужываецца ў безас. сказах з інф. у ролі галоўнага слова). Няма нікога, каб... Некаму расказаць навіну. Некім перадаць падарунак. □ І некага ёй выпраўляці, І некага ёй сустракаці, Адно — галасіць засталося. Панчанка.

2. неазначальны ў Р (ад займ. «нехта»). Кагосьці. Тут некага не хапае.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пажада́нне, ‑я, н.

1. Выказанае словамі жаданне, часцей чаго‑н. добрага, адрасаванае каму‑н. Пажаданне поспеху. □ Для кожнага ў.. [італьянкі] было напагатове слова падзякі ці проста пажаданне ўсяго добрага ў жыцці і працы. Лынькоў.

2. Прапанова, патрабаванне. Выказаць свае пажаданні. □ Адзін за адным .. [наведвальнікі] заходзілі ў кабінет, выкладвалі свае просьбы, меркаванні, пажаданні. М. Ткачоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прафесіяналі́зм, ‑у, м.

1. Які‑н. Занятак як прафесія. // Прафесіянальнае майстэрства. Музычны прафесіяналізм. □ Глыбокая, непарыўная сувязь з жыццём народа, высокі прафесіяналізм — якасці, якія заўсёды былі ўласцівыя рускаму мастацтву, з’явіліся моцным стымулам і для развіцця беларускай графікі. Шматаў.

2. Спец. Слова ці моўны зварот, уласцівы людзям якой‑н. прафесіі, характэрны ім. Злоўжываць прафесіяналізмам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

слібізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; незак., што і без дап.

Разм. Чытаць марудна, па складах. У хаце было цемнавата, і палкоўнік слібізаваў па літарах, не могучы іх звязаць у адно цэлае. Сабаленка. Калі дома быў стары, ён заўсёды першым браўся за пісьмо, надзяваў акуляры і, слаба разбіраючы сынаў почырк, слібізаваў кожнае слова. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спагадзя́, прысл.

Абл. Пазней, праз некаторы час. Я, а за мною, трошкі спагадзя, і Каця моўчкі падаліся да клумбы, дзе капала Агапа і дзе стаялі, уваткнутыя ў зямлю, жалезнякі... Сачанка. У той вечар мы, мабыць, так болей і не сказалі б ніводнага слова пра Велю, але крыху спагадзя прыйшоў Якімцаў, наш брыгадзір. Савіцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)