долгота́

1. даўжыня́, -ні́ ж.; (продолжительность) праця́гласць, -ці ж.;

долгота́ дня даўжыня́ дня;

долгота́ зву́ка лингв. праця́гласць гу́ка;

2. геогр. даўгата́, -ты́ ж.;

Москва́ нахо́дится на 37°37’ восто́чной долготы́ Масква́ знахо́дзіцца на 37°37’ усхо́дняй даўгаты́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сюзерэ́н

(фр. suzerain)

1) гіст. буйны феадал у сярэдневяковай Заходняй Еўропе, які быў гаспадаром у адносінах да залежных ад яго васалаў;

2) перан. дзяржава, у адносінах да якой іншая дзяржава знаходзіцца ў васальнай залежнасці.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

нябе́сны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да неба. З нябеснай вышыні далятала журботнае і стрыманае курлыканне жураўлёў. М. Ткачоў. Ганна Паўлаўна захаплялася нябесным блакітам, гарамі, якія так гарманічна зліваліся з чароўным светам тутэйшых раслін... Вірня. // Які знаходзіцца ў міжзорнай і міжпланетнай прасторы. Нябесныя целы.

2. Які вывучаецца і прымяняецца ў астраноміі. Нябесны глобус.

3. Паводле рэлігійных уяўленняў — які знаходзіцца на небе. Нябесны рай.

4. Які мае колер неба; светла-блакітны. Нябесны колер.

5. перан. Цудоўны. Валя нахілілася галавой да рукі. І ўсмешка... усмешка нябесная заззяла на твары. Пестрак.

•••

Нябесная механіка гл. механіка.

Нябесны мерыдыян гл. мерыдыян.

Манна нябесная гл. манна.

Спадзявацца на манну нябесную гл. спадзявацца.

Царства нябеснае гл. царства.

Чакаць манны нябеснай гл. чакаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паўно́чны 1, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да поўначы ​1; які знаходзіцца на поўначы, размешчаны на поўнач ад чаго‑н. Паўночны полюс. Паўночнае паўшар’е. Паўночны напрамак. Паўночнае лета. □ Там .. [Туравец] даведаўся, што штаб брыгады знаходзіцца непадалёк, у гэтым жа лесе, на паўночнай ўскраіне. Мележ. // Які дзьме з поўначы (пра вецер). На дварэ дзьмуў рэзкі паўночны вецер. Якімовіч. // Уласцівы поўначы, характэрны для поўначы ​1 (у 1 знач.). Паўночная расліннасць.

•••

Паўночнае ззянне гл. ззянне.

Паўночны захад гл. захад.

Паўночны ўсход гл. усход.

паўно́чны 2, ‑ая, ‑ае.

Які адносіцца да поўначы ​2; які адбываецца, бывае ў поўнач. Я прачнуўся паўночнай парой. — Зуб на зуб не трапляе. Куляшоў. І якое можна суцяшэнне Ў паўночны час прыдумаць мне. Пысін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

befnden

*

1.

vt (für gut, gesund) знахо́дзіць, лічы́ць, прызнава́ць (добрым, здаровым)

2.

(sich)

1) знахо́дзіцца, быць

2) адчува́ць сябе́

sich wohl ~ — адчува́ць сябе́ до́бра, быць здаро́вым

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

узаемадзе́янне н

1. Wchselwirkung f -, -en;

узаемадзе́янне сіл Kräftespiel n -(e)s, -e;

знахо́дзіцца ў пастая́нным узаемадзе́янні in ständigem Wchselspiel sthen*;

узаемадзе́янн памі́ж асо́бамі Interaktin f -, -n;

2. вайск Zusmmenwirken n -s;

агняво́е узаемадзе́янне Zusmmenwirken des Fuers;

я́дзернае узаемадзе́янне Krnwechselwirkung f -, -en

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ро́сквіт м

1. (цвіценне) Blüte f -, Blühen n -s;

2. перан (культуры і г. д) ufschwung m -(e)s, -schwünge, Gedihen n -s;

знахо́дзіцца ў по́ўным ро́сквіце in vller Blüte stehen*;

у ро́сквіце сіл in der Fülle der Kraft; in den bsten Jhren

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

іма́м

(тур. imam, ад ар. imam = які знаходзіцца наперадзе)

1) правіцель мусульманскай дзяржавы, які спалучае ў адной асобе свецкую і духоўную ўладу;

2) духоўны і свецкі кіраўнік мусульманскай абшчыны;

3) кіраўнік богаслужэння ў мячэці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ка́дмій

(н.-лац. cadmium, ад гр. kadmeia = цынкавая руда)

1) хімічны элемент, серабрыста-белы метал, які знаходзіцца пераважна ў цынкавых рудах;

2) жоўтая фарба розных адценняў, якая прымяняецца ў алейным жывапісе, кераміцы і інш.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

пратэктара́т

(рус. протекторат, ад лац. protector = які прыкрывае, абараняе)

1) форма залежнасці, пры якой больш слабая дзяржава, фармальна захоўваючы сваю дзяржаўную структуру, фактычна падначалена больш моцнай дзяржаве;

2) дзяржава, якая знаходзіцца ў такой залежнасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)