Па́лубнік, па́лубніца ’засек для мякіны’ (Сл. ПЗБ). Паводле Грынавяцкене і інш. (LKK, 1975, т. XVI, 185), запазычанне з літ. pelùdė ’мякінніца’ з наступнай славянізацыяй. Лаўчутэ (Балтызмы, 70) прыводзіць яшчэ літ. дыял. pelùdnica ’тс’. Але параўн. палоўня і аднакаранёвыя.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мішура́ ’пазалочаныя або пасярэбраныя металічныя ніткі, з якіх вырабляюць парчу, галуны і інш.’, ’знешняя, падманная бліскучасць’ (ТСБМ). З рус. мишура́ ’тс’, якое, аднак, не мае надзейнай этымалогіі: мяркуемае араб. muzevvere, mozavvir ’падробка’ не падыходзіць фанетычна (Фасмер, 2, 631).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ласне́цца ’блішчэць, ільсніцца’ (Нас.), слонім. даспіцца ’тс’ (Нар. лекс.). Укр. лисніти, лиснитися, рус. лосниться, польск. lśnić się, ст.-польск. Iszczeć і інш. Да лоск < lъ!!!къ (дзе ‑skn‑ > ‑sn‑). Гл. таксама ільсніцца (Фасмер, 2, 521; Скок, 2, 272).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Маза́іка ’рознакаляровы ўзор ці малюнак са шкла, дрэва, мармуру ці інш.’ (ТСБМ). Запазычана праз польск. ці рус. мову з франц. mosaïque < італ. mosaico < с.-лац. musaicum, якое з лац. Musa ’багіня мастацтва’ (Голуб-Ліер, 323; Фасмер, 2, 637).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тапу́рыць ’паднімаць, растапырваць пер’е і інш.’ (ашм., Стан.), тапу́рыцца ’выстаўляцца, фарсіць’ (Сцяшк. Сл.). Параўн. рус. дыял. топо́риться ’тс’, макед. топори се ’задзірацца; выстаўляцца, задзіраць нос’, ’тырчаць’. Відаць, таго ж паходжання, што і тапырыць (гл.), параўн. Фасмер, 4, 80.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ту́лікі: ту́лікі церці ‘гультайнічаць, біць бібікі’ (пух., Жыв. сл.). Магчыма, да папярэдняга слова — ‘рабіць простыя рэчы, займацца несур’ёзнымі справамі’, генетычна звязана з туляцца ‘хадзіць без работы, ацірацца’, аналагічна да тачыць лясы ‘марна траціць час у размовах’ і інш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
авуля́рыя
(н.-лац. ovularia)
недасканалы грыб сям. маніліевых, які паразітуе на лісці раслін сям. ружавых, злакавых, казяльцовых і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
алеба́стр
(лац. alabastrum, ад гр. alabastros)
размолаты белы гіпс, які выкарыстоўваецца для тынкоўкі, вырабу скульптур, у хірургіі і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
арнітафілі́я
(ад арніта- + -філія)
апыленне некаторых раслін, у асноўным трапічных, пры дапамозе птушак (калібры, нектарніц і інш.); параўн. энтамафілія.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
арха́нтрапы
(ад гр. archaios = старажытны + -антрап)
самыя старажытныя выкапнёвыя людзі (пітэкантрапы, сінантрапы і інш.), блізкія па ўзроўню эвалюцыйнага развіцця.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)