канцэ́пцыя

(лац. conceptio)

1) сістэма поглядаў, спосаб разумення якіх-н. з’яў (напр. к. вучонага);

2) агульная думка, галоўная ідэя якога-н. твора, навуковай працы (напр. к. артыкула).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

кунгфу́

(кіт. kung fu)

сістэма кітайскай аздараўленчай гімнастыкі і спартыўнай барацьбы; спосаб самаабароны без зброі, заснаваны на рэзкіх ударах нагой або рукой па болевых пунктах цела праціўніка.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

піа́р

[англ. PR, ад p(ublic) r(elations) = грамадскія сувязі]

сістэма інфармацыйных сувязей прадстаўнікоў улады з грамадскасцю, якая ажыццяўляецца прэс-сакратарамі або спецыяльнымі служачымі пэўных уладных структур.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

пісьмо́, ‑а; мн. пісьмы, пісьмаў і пісем; н.

1. Папера з напісаным тэкстам, якая пасылаецца каму‑н., каб паведаміць аб чым‑н.; ліст. — Сынок, ад каго гэта табе пісьмо? — спытала маці, уваходзячы ў пакой і паказваючы Мішу ружовы вузенькі канверт. Арабей. // Сам гэты тэкст. У .. [Сцяпана] раптам з’явілася жаданне напісаць аб падзеях гэтага дня Людміле, і ён пачаў у галаве складаць гэтае пісьмо. Шамякін. // Від паштовага адпраўлення. Цэннае пісьмо. Заказное пісьмо.

2. толькі адз. Уменне пісаць, а таксама само пісанне. — Ды ты, брат, малайчына! — пасля некалькіх пытанняў сказаў настаўнік. — Ну, а з пісьмом як твая справа? Колас.

3. толькі адз. Сістэма графічных знакаў, якія ўжываюцца для пісання. Арабскае пісьмо. Славянскае пісьмо. // Почырк, знешні выгляд напісанага. [Карызна] падумаў адразу, што ад дачкі, але ўбачыў на канверце зусім незнаёмае непрыветна крывое пісьмо. Зарэцкі.

4. толькі адз. Стыль, манера мастацкага адлюстравання. Зразумела, што тут [у вершы] няма стрыманасці і строгасці рэалістычнага пісьма, але ёсць досыць канкрэтная прадметная фактура, ёсць паэзія. Бугаёў.

•••

Адкрытае пісьмо — а) незапячатаная паштовая картка, на адным баку якой пішацца адрас, а на другім — пісьмо; б) пісьмо да каго‑н., якое друкуецца ў газеце, часопісе.

Вузлавое пісьмо — пэўная сістэма шнуроў з вузламі для ліку, уліку і пад. у некаторых народаў, якія не маюць пісьменнасці.

Даплатное пісьмо — пісьмо, за дасылку якога бярэцца плата з адрасата.

Закрытае пісьмо — пісьмо, якое пасылаецца ў канверце.

Іератычнае пісьмо (спец.) — скорапіс старажытных егіпцян, які развіўся з іерагліфічнага пісьма.

Складовае пісьмосістэма пісьма, знакі якога перадаюць склады, а не асобныя гукі.

Сошнае пісьмо — у Расіі 15–17 стст. — межавыя кнігі, у якіх давалася апісанне земляў для пазямельнага абкладання, што выяўлялася ва ўмоўнай адзінцы — сасе.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

со́лнечный прям., перен. со́нечны;

со́лнечная систе́ма астр. Со́нечная сістэ́ма;

со́лнечный день со́нечны дзень;

со́лнечное настрое́ние со́нечны настро́й;

со́лнечная ко́мната со́нечны пако́й;

со́лнечная сторона́ со́нечны бок;

со́лнечные часы́ со́нечны гадзі́ннік;

со́лнечный уда́р мед. со́нечны ўдар;

со́лнечное сплете́ние анат. со́нечнае спляце́нне.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

код

(фр. code, ад лац. codex = спіс)

сістэма ўмоўных абазначэнняў або сігналаў для перадачы (па каналу сувязі), апрацоўкі або захавання якой-н. інфармацыі (напр. лічбавы к., тэлеграфны к.).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

культуры́зм

(фр. culturisme, ад лац. cultura = развіццё, выхаванне)

сістэма фізічных практыкаванняў, пераважна сілавых, якія павінны развіваць мускулатуру, садзейнічаць фарміраванню прыгожай фігуры і паставы, а таксама занятак такімі практыкаваннямі.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

сана́цыя

(лац. sanatio = лячэнне, аздараўленне)

1) прафілактычныя і лячэбныя мерапрыемствы па аздараўленню поласці рота;

2) экан. сістэма мерапрыемстваў, якія праводзяцца з мэтай папярэдзіць банкруцтва банкаў, трэстаў і інш.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

współrzędny

współrzędn|y

1. раўназначны;

2. спец. каардынатны;

3. ~a ж. спец. каардыната;

układ ~ych — сістэма каардынат;

zdanie ~e грам. складаназлучаны сказ;

spójnik ~y грам. злучальны злучнік

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

bezpieczeństwo

bezpieczeństw|o

н. бяспека, бяспечнасць;

hamulec ~a — стоп-кран;

władze ~a — органы дзяржаўнай бяспекі;

Rada ~a ONZ — Савет Бяспекі ААН;

system ~a zbiorowego — сістэма калектыўнай бяспекі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)