распала́цца, ‑аецца; зак.
Пачаць ярка палаць. Раптам хмарка ўспыхнула ўдалечы Ад агню, Што распалаўся ў печы. Бічэль-Загнетава.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Малашча́вы ’ярка-зялёны’ (свісл., Сцяшк. Сл.). Утворана ад малача́й — менавіта такі зялёны колер маюць лісты малачаю вясной.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пунсо́вы, ‑ая, ‑ае.
Ярка-чырвоны. Пунсовыя макі. □ Марына засмяялася, і я радасна цмокнула яе ў халодныя пунсовыя шчокі. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
азары́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ры́цца; зак., чым (высок.).
Ярка асвяціцца.
Лес азарыўся яркім сонцам.
2. перан. Ажывіцца, павесялець.
Твар чалавека азарыўся ўсмешкай.
3. перан. Нечакана праясніцца ад думкі, здагадкі (пра свядомасць, розум).
|| незак. азара́цца, -а́ецца.
|| наз. азарэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́пукло нареч.
1. вы́пукла, пука́та;
2. перен. вы́пукла; (ярко) я́рка, яскра́ва; (отчётливо) выра́зна; (рельефно) рэлье́фна;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зардзе́цца і заірдзе́цца, ‑еюся, ‑еешся, ‑еецца; зак.
1. Стаць ярка-чырвоным; пачырванець. Даніла прахапіўся, як толькі зардзеўся на ўсходзе малады вясновы ранак. Сабаленка. // Пачырванець ад сораму, хвалявання і пад. Зіна, пабачыўшы.. [Сяргея і Васіля], адразу зардзелася і разгублена забегала па пакоі, то падаючы крэслы, то выціраючы стол. Няхай. Заірдзелася ў Нямка правая шчака і задрыжалі, сцяліся пад рыжаватымі вусамі губы. Кулакоўскі.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Вылучыцца сваім ярка-чырвоным колерам, паказацца (пра што‑н. ярка-чырвонае). Заірдзеліся між травы суніцы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ультрамары́навы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да ультрамарыну. Ультрамарынавая фарба.
2. Які мае колер ультрамарыну; ярка-сіні. Ультрамарынавае неба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пунцы́р ’пузыр, пухір’ (Бяльк.), рус. смал. пунцырь ’тс’. Няясна, магчыма, у выніку кантамінацыі пузыр ’пухір’ і пунцовы ’ярка-чырвоны’, гл. пунсовы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
азары́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ры́ць; азо́раны; зак.
1. каго-што. Ярка асвяціць.
Маланка азарыла твар.
2. перан., каго (што). Нечакана праясніць што-н. каму-н., прыйсці ў галаву каму-н.
Раптам здагадка азарыла яго.
|| незак. азара́ць, -а́е.
|| наз. азарэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ірдзе́ць і рдзець, ‑дзее; незак.
Вылучацца сваім ярка-чырвоным колерам; чырванець. Ірдзее сцяг чырвоны, Як водбліскі зарніц. Колас. За дрэвамі маленькага парку слаба рдзела вечаровае неба. Савіцкі. // чым. Быць ярка-чырвоным ад чаго‑н. Спелай марошкай ірдзее Скрозь і лагчына і яр. А. Александровіч. / у безас. ужыв. Толькі стала рдзець на ўсходзе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)