шастак, ‑а, м.

Сярэбраная манета Польшчы і Вялікага княства Літоўскага вартасцю ў шэсць грошаў. [Зусь:] — Твая работа варта таго, каб я вылічваў з цябе [Юзіка] штодзень па шастаку. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Бэзг ’бэз’ (Мурашка, Лінгв. даследв., БДУ, Мінск, 1971, 153–154). Прасл. *bъzgъ (ст.-чэш. bezh, славен. bezg, серб.-харв. базаг; гл. Махэк, Jména rostl., 221–222; Махэк₂, 52–53) няма ў польскай мове (якая толькі адна можа быць крыніцай запазычання бел. слова). Мяркуем, што бел. бэзг — марфалагічна-фанетычная трансфармацыя польск. bezd ’тс’ (гл. бэзд), новаўтварэнне з бэзд, заснаванае на ўскосных склонавых формах (фанетычных).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дыб, дыб-дыб, выкл.

у знач. вык. Ужываецца ў значэнні дзеяслова дыбаць. І [в]от ідуць сабе: сакратар — топ-топ па гразі, а крамнік — дыб-дыб, як певень. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сенсацыйны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да сенсацыі, выклікае сенсацыю. Сенсацыйныя навіны. ▪ За дзень чутка расплылася на ўсю гімназію, і забойства Юркевіча зрабілася сапраўды сенсацыйным здарэннем. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

возірк, ‑у, м.

Абл. Погляд, позірк убок, назад. Можа тысячны раз прабег ён [Няслаўскі] вокам па гэтым бяскрыўдным лістку паперы паміж боязных возіркаў на вокны. Мурашка.

•••

Без возірку — без аглядкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзяружны, ‑ая, ‑ае.

Зроблены з дзяругі (у 1 знач.). Дзяружны мяшок. ▪ Прачыняюцца ў сенцах дзверы, і на двор выходзіць у зрэбнай сарочцы і дзяружных штанах барадаты чалавек. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

задніць, ‑дню, ‑дніш, ‑дніць; зак., што.

Абл. Уставіць дно. — Як толькі прыварацца, мы .. [грыбы] адкідаем на рэшата — і ў чыстую дзежку. .. Астаецца толькі задніць, і дзежка гатова да адпраўкі. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каменьчык, ‑а, м.

Памянш.-ласк. да камень (у 2 знач.); маленькі камень. Назбіраўшы кругленькіх гладкіх каменьчыкаў, .. [Ігнась] разаслаў халацік і пачаў гуляць. Мурашка.

•••

Кідаць каменьчыкі ў агарод чый гл. кідаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

меншыць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; незак., што.

Разм. Рабіць меншым; памяншаць. На хвіліну пакідаецца работа, адстаўляюцца піўныя пляшкі, вёдры з півам, пакідаецца солад і нават печ меншыць свой агонь. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прастаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.

Разм. Выпрамляць, выраўноўваць. [Грасыльда:] — Помню, сядзіць мой Валодзя на ўслончыку ля грубкі з малатком — цвікі прастае. Пташнікаў. Хлопцы засяроджана і размерана прасталі бляху. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)