нарасці́ць, ‑рашчу, ‑росціш, ‑росціць; зак.

1. чаго. Вырасціць у нейкай колькасці. Нарасціць кветак. Нарасціць агуркоў.

2. што і чаго. Вырасціць што‑н. на чым‑н. Нарасціць мускулы. Нарасціць тлушчу.

3. што. Павялічыць у памерах, дабаўляючы што‑н. Нарасціць сцяну. Нарасціць канат.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ста́ксель

(гал. stagzeil, ад stag = канат + zeil = парус)

трохвугольны парус, які падымаюць па штагу або лееру перад мачтай на носе судна.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

напіна́ць несов.

1. напряга́ть, нату́живать;

2. разг. (надевать) натя́гивать, напя́ливать;

3. (канат и т.п.) натя́гивать;

1-3 см. напя́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падтачы́ць I сов. (на станке, точилке и т.п.) подточи́ть

падтачы́ць II сов. (о червях и т.п.) подточи́ть;

◊ кама́р но́са не падто́чыць — погов. кома́р но́са не подто́чит

падтачы́ць III сов. (удлинить)

1. (одежду) надста́вить, наста́вить, надши́ть;

2. спец. нарасти́ть;

п. кана́т — нарасти́ть кана́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прасмалі́ць I сов. (смолой) просмоли́ть;

п. кана́т — просмоли́ть кана́т

прасмалі́ць II сов.

1. (насквозь) пропали́ть, проже́чь;

п. папяро́сай кашу́лю — пропали́ть (проже́чь) папиро́сой руба́шку;

2. (нек-рое время) пропали́ть;

3. разг. прокури́ть;

п. цэ́лую гадзі́ну — прокури́ть це́лый час;

4. прост. (быстро пройти, проехать) промча́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нацягну́цца, ‑цягнецца; зак.

1. Расцягваючыся, стаць тугім; напяцца. Уздрыгнуў, пацягнуўся канат, і заскакаў уверх і ўніз на хвалях тральшчык. Б. Стральцоў. Кашуля.. [Івана Ігнатавіча] туга пацягнулася на шырокай спіне, а рукі, дужыя і далікатныя, былі моцна сціснуты ў кулакі. Хомчанка.

2. Разм. Прыйсці ў вялікай колькасці; сабрацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Seil

n -(e)s, -e лі́на, кана́т; трос

◊ am gléichen ~ zíеhen* — дзе́йнічаць супо́льна [суме́сна, ра́зам], быць заадно́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Трэ́нзель ‘металічныя цуглі’ (ТСБМ), ‘вуздэчка’ (Баршч.). Запазычана, магчыма, з ід. trenzl ‘цуглі’ (Астравух, Ідыш-бел. сл.), параўн. польск. tręnzla ‘тс’, што да ням. Trenze ‘вуздэчка’, якое, у сваю чаргу, запазычана праз гал. trensse з ісп. trenza ‘пляцёнка, канат’ (Duden Etumologie, 863; Фасмер, 4, 98).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Аддратва́ць ’крэпка пабіць (кнутом)’ (Шат.). Магчыма, ад дратва ’прасмалены канат’, але гэта вельмі прафесійная назва. Калі лічыць, што ад‑дратаваць паходзіць ад першаснага драць, марфалогію дзеяслова цяжка вытлумачыць, не прыняўшы версіі аб кантамінацыйным паходжанні слова на аснове тратаваць (< польск. tratować) і драць (Міхневіч, БЛ, 1973, 3, 60).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

траві́ць

I несов., тех. трави́ть;

т. узо́р на шкату́лцы — трави́ть узо́р на шкату́лке

II несов. (производить потраву) трави́ть;

т. пасе́вы — трави́ть посе́вы;

◊ ко́замі се́на т. — не в коня́ корм; зря переводи́ть добро́

III несов. (о пищеварении) вари́ть, перева́ривать

IV несов., мор. трави́ть;

т. кана́т — трави́ть кана́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)