Век ’жыццё, вечнасць, час і да т. п.’ Ст.-рус. вѣкъ ’тс’, рус. век, укр. вік, польск. wiek, чэш. věk, ст.-слав. вѣкъ, балг. век, серб. ве̑к і г. д. Прасл. *věkъ ’век, жыццё, вечнасць і г. д.’ (з даўняга *voi̯kos, а гэта аблаутная форма да і.-е. *u̯ei̯k‑ ’сіла, выяўляць сілу’, літ. viẽkas ’сіла, жывучасць, жыццё’, veĩkti ’штосьці рабіць, працаваць’, véikus ’хуткі’, vỹkis ’жыццё, жывасць’, vikrùs ’бадзёры’, лац. vincere ’перамагаць’, ст.-ісл. veig ’сіла, моцнасць’, vīg ’барацьба’, гоц. weihan, ст.-в.-ням. wīgan ’змагацца’. Сюды прасл. *věčьnъ ’вечны’ (ст.-рус. вѣчьныи, бел. ве́чны, рус. ве́чный, укр. ві́чний, польск. wieczny, чэш. věčný, ст.-слав. вѣчьнъ, балг. ве́чен, серб. ве̏чан і г. д.). Гл. Фасмер, 1, 286.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бія-

(гр. bios = жыццё)

першая састаўная частка складаных слоў, якая выражае паняцці «жыццё», «жыццёвыя працэсы», «біялагічны».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

-зой

(гр. zoe = жыццё)

другая састаўная частка складаных слоў, якая паказвае на сувязь з паняццем «жыццё».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

квітне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.

1. Знаходзіцца ў спрыяльных для развіцця ўмовах, паспяхова развівацца.

Жыццё наша будзе к.

2. Мець прыгожы выгляд, быць здаровым.

Дзяўчына квітнее.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

спро́шчаны, -ая, -ае.

1. Прасцейшы за папярэдні.

С. механізм.

2. Залішне просты, недастаткова глыбокі; прымітыўны.

С. фінал рамана.

Спрошчанае ўяўленне пра жыццё.

|| наз. спро́шчанасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

lébenslang

1.

adv (праз) усё жыццё

2.

a які́ праця́гваецца [захо́ўваецца] на ўсё жыццё

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

pulsować

puls|ować

незак. пульсаваць;

życie ~uje — жыццё віруе, жыццё бе крыніцай

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

żywot

м.

1. кніжн. жыццё;

żywot doczesny — зямное жыццё;

2. уст. жыццяпіс

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

пасту́х, ‑а, м.

Той, хто пасе статак. Рана пачалося самастойнае Іванава жыццё, жыццё падпаска, а пасля — панскага пастуха. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Famíli¦enleben

n -s сяме́йнае жыццё

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)