води́ться
1. в разн. знач. ве́сціся, вадзі́цца;
тут когда́-то води́лись у́тки тут калі́сьці вялі́ся (вадзі́ліся) ка́чкі;
у него́ води́лись де́ньги у яго́ вялі́ся (вадзі́ліся) гро́шы;
у них так во́дится у іх так вядзе́цца;
2. (иметь дело, дружить) разг. вадзі́цца;
3. страд. вадзі́цца; см. води́ть;
◊
как во́дится як прыня́та, як заве́дзена; як звыча́йна.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
склада́цца несов.
1. (складывать вещи) укла́дываться;
2. (собирать деньги) скла́дываться;
3. (определяться организационно) скла́дываться;
4. (о ситуации, нравах и т.п.) скла́дываться, устана́вливаться;
5. скла́дываться;
1-5 см. скла́сціся;
6. состоя́ть;
кні́га ~да́ецца з дзвюх ча́стак — кни́га состои́т из двух часте́й;
7. страд. скла́дываться; укла́дываться; составля́ться; слага́ться; сочиня́ться; сва́ливаться; см. склада́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
згубі́ць сов.
1. потеря́ть, утеря́ть; (неизвестно где) затеря́ть;
з. гро́шы — потеря́ть (утеря́ть) де́ньги;
з. напа́рстак — затеря́ть напёрсток;
2. погуби́ть, загуби́ть, сгуби́ть;
3. см. стра́ціць 1;
◊ з. з вачэ́й — потеря́ть из ви́ду;
со́рам з. — стыд потеря́ть;
лепш з разу́мным з., чым з ду́рнем знайсці́ — погов. лу́чше с у́мным потеря́ть, чем с глу́пым найти́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прасадзі́ць I сов., разг. просажа́ть;
уве́сь дзень ~дзі́лі бу́льбу — весь день просажа́ли карто́шку
прасадзі́ць II сов.
1. разг. (пробить) прониза́ть; просади́ть; проколо́ть;
2. разг. просади́ть, проломи́ть, прошиби́ть;
п. дзве́ры — просади́ть (проломи́ть, прошиби́ть) дверь;
3. прост. (растратить) просади́ть;
усе́ гро́шы ~дзі́ў — все де́ньги просади́л;
4. просу́нуть;
п. руку́ памі́ж до́шкамі — просу́нуть ру́ку ме́жду досо́к
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ужы́ць I сов. смочь жить, ужи́ться;
хі́ба тут ужыве́ш? — ра́зве тут смо́жешь ужи́ться?;
там ніхто́ не ўжыве́ — там никто́ не смо́жет жить
ужы́ць II сов. употреби́ть, испо́льзовать; примени́ть;
у. но́вы ме́тад — употреби́ть (испо́льзовать) но́вый ме́тод;
я не ве́даў, на што ўжыць гро́шы — я не знал, на что употреби́ть де́ньги;
у. вы́раз — употреби́ть выраже́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ме́дный в разн. знач. ме́дны, разг. медзяны́;
ме́дная про́волока ме́дны дрот;
ме́дная руда́ ме́дная руда́;
ме́дный купоро́с хим. ме́дны купарва́с;
ме́дный век археол. ме́дны век;
ме́дный заво́д ме́дны заво́д;
ме́дные де́ньги медзякі́, ме́дныя гро́шы;
ме́дный го́лос ме́дны го́лас;
ме́дный ствол сосны́ ме́дны ствол сасны́;
◊
ме́дного гроша́ не сто́ит ме́днага гро́ша не варт (ва́рта);
ме́дный лоб ме́дны лоб.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́матаць сов.
1. вы́мотать;
в. цэ́лы мато́к — вы́мотать це́лый мото́к;
2. (изнурить) вы́мотать, измота́ть; (нервы — ещё) истрепа́ть, издёргать;
~талі ўсе сі́лы — вы́мотали все си́лы;
~талі ўсе не́рвы — истрепа́ли (издёргали) все не́рвы;
3. разг. вы́качать;
~талі ўсе гро́шы — вы́качали все де́ньги;
◊ в. (усе) кі́шкі — вы́мотать (все) кишки́;
в. (усю́) душу́, (усе́) духі́ — вы́мотать (всю) ду́шу
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
скла́сціся сов.
1. (сложить вещи) уложи́ться;
2. (собрать деньги) сложи́ться;
мы скла́ліся і купі́лі падару́нак — мы сложи́лись и купи́ли пода́рок;
3. (определиться организационно) сложи́ться;
калекты́ў скла́ўся — коллекти́в сложи́лся;
4. (о ситуации, нравах и т.п.) сложи́ться, установи́ться;
абста́віны скла́ліся спрыя́льна — обстоя́тельства сложи́лись благоприя́тно;
хара́ктар скла́ўся — хара́ктер сложи́лся;
5. сложи́ться;
но́жык лёгка скла́ўся — но́жик легко́ сложи́лся
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
упе́рці сов.
1. разг. (впихнуть, втиснуть) впере́ть;
2. разг. втащи́ть, вволо́чь;
у. мяшо́к у ха́ту — втащи́ть (вволо́чь) мешо́к в ха́ту;
3. (делая упор) упере́ть;
у. жэ́рдку ў сцяну́ — упере́ть шест в сте́ну;
4. разг. (навязать) всучи́ть;
у. бракава́ны прыёмнік — всучи́ть брако́ванный приёмник;
5. разг. (напрасно израсходовать деньги) всади́ть;
у. ты́сячу рублёў — всади́ть ты́сячу рубле́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
капе́йка ж.
1. (монета) копе́йка;
2. собир., разг. (деньги) копе́йка;
завяла́ся лі́шняя к. — завела́сь ли́шняя копе́йка;
3. мн. (маленькая сумма) гроши́;
гэ́та кашту́е ~кі — э́то сто́ит гроши́;
◊ све́жая к. — све́жая копе́йка;
жыва́я к. — жива́я копе́йка;
лі́шняя к. — ли́шняя копе́йка;
на ~ку — на копе́йку;
не мець ~кі пры душы́ (за душо́й) — не име́ть копе́йки за душо́й;
к. ў ~ку — копе́йка в копе́йку;
як адна́ к. — как одна́ копе́йка;
як адну́ ~ку — как одну́ копе́йку;
без ~кі ў кішэ́ні — без копе́йки (гроша́) в карма́не;
да (апо́шняй) ~кі — до (после́дней) копе́йки;
узбі́цца на ~ку — разжи́ться на де́ньги;
у бе́лы свет, як у ~ку — в бе́лый свет, как в копе́йку;
абарва́ць ~ку — зашиби́ть копе́йку;
збі́цца з ~кі — оста́ться без де́нег; обезде́нежать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)