не́жный

1. пяшчо́тны, ла́ска́вы;

не́жный взгляд пяшчо́тны по́гляд;

2. (деликатный) даліка́тны; (хрупкий) кво́лы; (тонкий) то́нкі; (мягкий) мя́ккі; (приятный) прые́мны;

не́жный го́лос прые́мны го́лас;

не́жная ко́жа мя́ккая (даліка́тная) ску́ра;

не́жный за́пах прые́мны (то́нкі) пах;

не́жный во́зраст дзіця́чы ўзрост.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

глубо́кий в разн. знач. глыбо́кі;

глубо́кая ночь глыбо́кая ноч;

глубо́кая печа́ть полигр. глыбо́кі друк;

глубо́кая ста́рость глыбо́кая ста́расць;

глубо́кий го́лос глыбо́кі го́лас;

глубо́кий покло́н глыбо́кі пакло́н;

глубо́кое го́ре глыбо́кае го́ра;

глубо́кий взгля́д глыбо́кі по́гляд;

глубо́кие глаза́ глыбо́кія во́чы;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мя́гкий в разн. знач. мя́ккі;

мя́гкий материа́л мя́ккі матэрыя́л;

мя́гкий свет мя́ккае святло́;

мя́гкий го́лос мя́ккі го́лас;

мя́гкие движе́ния мя́ккія ру́хі;

мя́гкая вода́ мя́ккая вада́;

мя́гкий хара́ктер мя́ккі хара́ктар;

мя́гкие согла́сные лингв. мя́ккія зы́чныя;

мя́гкий знак мя́ккі знак;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

весь​I мест. увесь (род. усяго́, дат. усяму́, вин. усяго́, увесь, твор., пред. усі́м); мн., см. все; (целый — ещё) цэ́лы;

весь день уве́сь (цэ́лы) дзень;

во весь го́лос на ўвесь го́лас;

по всему́ ви́дно па ўсім (з усяго́) віда́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

высо́кий в разн. знач. высо́кі;

высо́кая иде́йность высо́кая ідэ́йнасць;

высо́кая те́хника высо́кая тэ́хніка;

высо́кая производи́тельность труда́ высо́кая прадукцы́йнасць пра́цы;

высо́кий гость высо́кі госць;

высо́кий го́лос высо́кі го́лас;

высо́кий стиль высо́кі стыль;

высо́кая температу́ра высо́кая тэмперату́ра;

высо́кий челове́к высо́кі чалаве́к.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бу́бен, -бна м.

1. муз. бу́бен;

2. перен., разг. (тот, кто постоянно бормочет) ворчу́н; бормоту́н;

◊ го́лы як б. — соверше́нно го́лый (о местности);

як у б. біць — говори́ть в оди́н го́лос;

сла́вен б. за гара́мі — сла́вны бу́бны за гора́ми

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ГУРЛО́ Алесь

(Аляксандр Кандратавіч; 31.1.1892, г.п. Капыль Мінскай вобл. — 4.2.1938),

бел. паэт. Чл. Капыльскай арг-цыі РСДРП, удзельнічаў у выданні рукапісных час. «Заря», «Голос низа», «Вольная думка» (1910—11, Капыль). Працаваў на ліцейным з-дзе «Вулкан» (Пецярбург). З 1913 служыў на Балт. флоце. Удзельнік Лют. і Кастр. рэвалюцый, грамадз. вайны. У 1920-я г. працаваў у тэрміналагічнай камісіі Інбелкульта. 25.7.1930 беспадстаўна арыштаваны, асуджаны на 5 гадоў высылкі ў Сібір, пасля вызвалены. Рэабілітаваны ў 1957. Друкаваўся з 1907 у газ. «Наша ніва». У ранніх творах паэтызацыя працы, марыністычныя матывы. У творах 1920—30-х г. апяваў працоўныя будні, родную прыроду (зб. «Барвенак», 1924, «Спатканні», 1925, «Сузор’і», 1926, «Зорнасць», 1927, «Межы», 1929). Аўтар сямейна-быт. драмы «Любоў усё змагае» (нап. 1912). На бел. мову перакладаў творы А.Аўдзеенкі, Ф.Гладкова, Ш.Руставелі і інш.

Тв.:

Вершы. Мн., 1972;

Нашы птушкі. Мн., 1974.

Літ.:

Хведаровіч М. Памятныя сустрэчы. 2 выд. Мн., 1963. С. 86—113;

Лойка А. Гісторыя беларускай літаратуры: Дакастр. перыяд. Ч. 2. Мн., 1980.

т. 5, с. 536

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ма́сленый прил.

1. ма́слены, запра́ўлены ма́слам (але́ем); (смазанный, пропитанный маслом) пама́заны ма́слам (але́ем); см. ма́слить;

2. перен. (чувствительный, сластолюбивый) разг. ма́слены;

ма́сленый взор ма́слены по́зірк;

3. перен. (слащавый, льстивый) разг. ма́слены;

ма́сленый го́лос ма́слены го́лас;

ма́сленый взгляд ма́слены по́гляд (по́зірк).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ліслі́вы

1. (излишне услужливый) льсти́вый, уго́дливый; заи́скивающий; уми́льный; (рабски льстивый) подобостра́стный;

л. чалаве́к — льсти́вый (уго́дливый) челове́к;

~вая ўсме́шка — льсти́вая (уго́дливая, подобостра́стная) улы́бка;

2. (умеющий возбудить доверие льстивостью) вкра́дчивый;

л. го́лас — вкра́дчивый го́лос;

3. разг. ла́сковый;

~вае дзіця́ — ла́сковый ребёнок

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Таўчы́ ’здрабняць; мяць’, ’біць, збіваць; штурхаць’, ’вытоптваць’ (ТСБМ, Нас., Некр. і Байк., Касп., Федар. 4, Ласт., Шат., Стан.), ’біць’ (Жд. 3), ’выціскаць мёд з сотаў’ (круп., слуц., ЛА, 1), товчы́ ’апрацоўваць таўкачом, штурхаць’ (бяроз., драг., кобр., іван., стол., ЛА, 2), таўчы́ і тоўч ’тс’ (Бяльк.), тоўч ’тс’ (Растарг.): тоўч кросны ’апрацоўваць аснову (кроснаў)’ (мсцісл., Жыв. сл.), ст.-бел. толчи, товчи ’біць, таўчы’ (пач. XVI ст., КГС), толчи ’гучаць, раздавацца’ (?): голос милостника моего толчетъ (Альтбаўэр); сюды ж таўчы́ся ’біцца, грукаць’ (Барад.), ’знаходзіцца ў цеснаце; сноўдацца без справы’, ’круціцца на адным месцы (пра насякомых, птушак)’ (ТСБМ, Шымк. Собр.), ’патрабаваць спарвання (пра жывёл)’ (Касп.), ’гайняваць, знаходзіцца ў стане цечкі (пра ваўкоў)’ (валож., воран., слонім., ЛА, 1), ’бесперастанку працаваць, завіхацца’ (шчуч., Сл. ПЗБ), ’забаўляцца, гуляць, дурэць’ (брасл., Сл. ПЗБ), таўчы́са ’штурхацца; рабіць што-небудзь, увіхацца’ (ст.-дар., ЖНС); тоўчы́са ’тс’ (ТС), товчы́са ’штурхацца’ (стол., ЛА, 2), товчы́сʼе ’тс’ (Вруб.), товчы́ся ’тс’ (кам., ЛА, 2), товчы́сь ’тс’ (іван., бяроз., ЛА, 2). Укр. дыял. товчи́, рус. толо́чь, толчы́, стараж.-рус. тълчи, толочи ’біць, таўкці’, польск. tłuc, чэш. tlouci, славац. tľcť, в.-луж. tołc, н.-луж. tłuc, палаб. tauet, славен. tólči, серб.-харв. тући, балг. дыял. тълча́, то́лчем, макед. толче, ст.-слав. тлъшти, тлѣшти ’біць, таўкці, расціраць’. Прасл. *teltʼi ’тс’ (Сной у Бязлай, 4, 193), роднаснае прасл. *telkti, *tolkti ’тс’, гл. таўкці; параўн. кантамінаванае товкчи́ ’абточваць (проса, ячмень); таўчыся на сонцы (пра камароў, мошак)’ (Горбач, Зах.-пол. гов.). Гл. таксама Фасмер, 4, 73–74; Шустар-Шэўц, 1512. Параўн. талоць, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)