1.Уст. Пра чалавека іншай веры, пра іншаземца. [Поп:] — Ах, басурман! Ах, паразіт скажэнны! Як ты асмеліўся так спаганіць сан Свяшчэнны?Валасевіч.
2.Лаянк. Пра несумленнага чалавека. — Не хочуць, басурманы, памагчы, — сказаў.. [Мялешка] з лёгкай усмешкай, якая, відаць, была знакам ветлівасці да Судакова.Радкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэнега́т
(с.-лац. renegatus, ад лац. renegare = адракацца)
1) чалавек, які здрадзіў сваім перакананням і перайшоў у лагер праціўніка;
2) чалавек, які адрокся ад сваёй веры; адступнік.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
фармазо́нскі, ‑ая, ‑ае.
Разм.уст. Які мае адносіны да фармазонства, фармазона. Баркаўчане веры не давалі, каб у Андрука фармазонскіх грошай не было. Даўней, кажуць, і праўда: некаторыя мелі такія грошы, што за іх можна што хочаш купляць: і тавар у цябе будзе і грошы назад вернуцца.Калюга.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
abjure
[æbˈdʒʊr]
v.t.
1) адрака́цца, зрака́цца, адмаўля́цца
to abjure power — адрачы́ся ад ула́ды, зрачы́ся ўла́ды
2) афіцы́йна адступа́цца
to abjure one’s religion — адступі́цца ад ве́ры
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Ábkehr
f -
1) адмо́ва; адыхо́д (ад веры, перакананняў)
zur ~ von etw. (D) áuffordern — закліка́ць да адмо́вы (ад чаго-н.)
2) адхіле́нне, ухіле́нне
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
conversion[kənˈvɜ:ʃn]n.
1. (from, into) ператварэ́нне, перахо́д (з аднаго стану ў іншы), пераво́д, змяне́нне;
conversion from yards into metres перахо́д ад я́рдаў да ме́траў;
the conversion of a house into flats перабудо́ва до́ма ў кватэ́ры
2. (from, to) схіле́нне (да якой-н.веры), перахо́д (у іншую веру)
3. канве́рсія
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Вярхо́віца ’верх галавы, сярэдзіна верхняй часткі галавы, дзе бывае лысіна’ (навагр., стаўб., З нар. сл.); ’лоб’ (стаўб., КЭС), верхо́віца ’цемя’ (петрык., Шатал.) узнікла ў выніку субстантывацыі прыметніка *вярховы ’верхні’ (< vьrx‑ovъ‑) пры дапамозе суф. ‑іц‑а (< ic‑a). Да верх (гл.). Параўн. ст.-рус.верхъ ’цемя, макаўка’ (з XVI ст.), верховица ’цемя, макаўка, верхняя частка галавы’ (з XVII ст.), рус.вяц., горк.верховка ’цемя галавы раскольніка, якое выстрыгалася, паводле звычаяў веры, як у ксяндза’, літ.viršū́nė ’вяршок, макаўка, вершаліна’, viršùgalvis, galvóvtršis ’цемя, макаўка’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АЎТАДАФЭ́
(партуг. auto-de-fé літар. акт веры),
абвяшчэнне і выкананне прыгавору інквізіцыі — публічнае спаленне на вогнішчы асуджаных за ерась або грахі. Першыя аўтадафэ праведзены ў 13 ст. ў Іспаніі, Партугаліі і іх калоніях. У канцы 15 ст. набылі характар масавага тэатралізаванага рытуальнага відовішча. У Іспаніі на працягу 1481—1808 спалена каля 35 тыс.чал. Апошняе аўтадафэ адбылося ў 1826 у Валенсіі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
палягчэ́нне, ‑я, н.
1.Дзеяннепаводлезнач.дзеясл. палягчаць — палегчыць істанпаводледзеясл. палягчэць (у 2 знач.).
2. Пачуццё лёгкасці, вызвалення ад чаго‑н. Пасля выступлення члена бюро ячэйкі ў абарону Алеся сход адчуў некаторае палягчэнне.Галавач.Да Веры насіў.. [Карызна] усе трывогі свае.., знаходзячы сабе ў гэтым жаданае палягчэнне.Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ня́ня, ‑і, ж.
1.Ласк.да нянька (у 1 знач.).
2. Санітарка ў бальніцы, медпункце. Можна было паклікаць сястру ці няню і загадаць правесці.. [жанчыну] да хворага, але чамусьці зрабіць гэта мне хацелася самому.Васілевіч.Калі няня патушыла святло [у палаце] і, здаецца, растала ў дзвярах, сілы раптам адхлынулі ад Веры Антонаўны.Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)