Моцна ўсхвалявацца; устрывожыцца. — Як жа гэта так? — узрушылася бабка: — За што такая няласка, такое пакаранне?Колас.[Маша] зноў узрушылася і так моцна, што рука з пісьмом апусцілася ў знямозе.Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фырча́ць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; незак.
Разм. Тое, што і фыркаць (у 2 знач.). «Казёл» фырчаў, падскакваў. У ветравое шкло, што спераду, стукалі чорныя жукі.Пташнікаў.Бабка сядзіць на лаўцы і ціха фырчыць верацяном.Каліна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хра́п’е, ‑я, н., зб.
Абл. Ахрап’е. Так давялося і зрабіць. Да школы па агародах правялі [машыну], з грады на граду, па мёрзлых памідорах ды па капусным храп’і.Лобан.Назбірала бабка храп’я У градах парасяці.Русак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абагу́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.
Зрабіць асабістае, уласнае (сродкі вытворчасці, гаспадарчыя аб’екты і пад.) калектыўным, грамадскім. Абагуліць зямлю. Абагуліць маёмасць. □ [Мікіта:] — Не гневайся, бабка. А калгас будзе. Абагулім тваю карову, авечку, свінню з парасятамі.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гоп, выкл.узнач.вык.
Разм. Ужываецца ў значэнні дзеясловаў гопнуць, гопнуцца і гоцаць, гопацца. Конік з горкі як пабег, Бабка з санак гоп у снег!Колас.
•••
Не кажы гоп, пакуль не пераскочылігл. казаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
задубе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Разм. Зрабіцца цвёрдым, нягнуткім, каляным. Вопратка задубела.// Змерзнуць; страціць гнуткасць ад холаду; закарчанець. Рукі на холадзе задубелі. □ — Ты чаго злезла з печы! Задубееш! — глянула бабка на мае босыя ногі.Каліна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
плю́шаўка, ‑і, ДМ ‑шаўцы; Рмн. ‑шавак; ж.
Разм. Плюшавы жакет на ваце або на ваціне. У дзвярах новага дома стаяла бабка. Бледны твар. Сівыя валасы з-пад шэрай вязанай хусткі, жакет-плюшаўка.Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Натальмаху́ ’няёмка, нязручна’: Ехаў натальмаху (Сцяшк. Сл.), трымаць натальмаху ’не датыкаючыся (да чаго-небудзь)’ (Сцяц.). Няясна, магчыма да тыльма ’бабка ў каня’, на тальмах (ехаць) ’ледзь трымаючыся (ехаць)’, параўн. (ехаць) на запятках ’прычапіўшыся ззаду (ехаць)’; або да польск.дыял.tylma ’ледзве, амаль’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
potato
[pəˈteɪtoʊ]
n., pl. -toes
бу́льба f.
potato chips — чы́псы pl. (сухі́я сма́жаныя скры́лікі бу́льбы)
potato dumplings — бульбяны́я клёцкі
potato nick — бульбяна́я ба́бка
potato pancake — дра́нік -а m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
звары́цца, зварыцца; зак.
1. Стаць прыгодным да ўжывання ў выніку варкі. Мяса зварылася. □ Калі бульба зварылася, бабка патаўкла яе, дадала пшанічнай мукі ды ўбіла пару яечак.Колас.
2. Злучыцца ў працэсе зваркі, зварвання. Трубы добра зварыліся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)