сця́цца², сатну́ся, сатне́шся, сатне́цца; сатнёмся, сатняце́ся, сатну́цца; сця́ўся, сцяла́ся, -ло́ся; сатні́ся; зак. (разм.).
1. Сабрацца ў камяк, скурчыцца.
С. ад холаду.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Шчыльна злучыцца, сціснуцца (пра губы, зубы і пад.).
Губы сцяліся ад болю.
3. перан. Сціснуцца, выклікаўшы цяжкае дыханне (пра горла, грудзі і пад.).
Унутры ўсё сцялася.
Сцялося ад крыўды сэрца.
4. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Зацвярдзець пад уздзеяннем марозу.
Гразь к вечару сцялася.
|| незак. сціна́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кіру́нак, -нку, мн. -нкі, -нкаў, м.
1. Узяты напрамак куды-н.
Эшалон узяў к. на ўсход.
2. перан., чаго або які. Шлях развіцця, накіраванасць якога-н. дзеяння, з’явы і пад.
К. ваеннай палітыкі.
Гаворка ішла ў розных кірунках.
3. Грамадская, навуковая, літаратурная і пад. плынь; групоўка, школа.
Літаратурныя кірункі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
альбо́м, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Сшытак або кніга з чыстымі лістамі для малюнкаў, фатаграфій, якіх-н. калекцый і пад.
Сямейны а.
А. для марак.
2. Кніжнае выданне з рэпрадукцыямі карцін, малюнкаў, фатаграфій і пад., іх тэматычны збор.
А. з краявідамі Полаччыны.
Архітэктурны а.
|| прым. альбо́мны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
амярцве́лы, -ая, -ае.
1. Які страціў адчувальнасць (пра клеткі, тканкі і пад.).
Амярцвелая тканка.
2. перан. Які страціў рухомасць пад уплывам чаго-н.; які заціх; які пазбавіўся маральных сіл, адчувае спустошанасць.
А. горад.
Амярцвелае сэрца.
3. перан. Які аджыў, страціў значэнне, жыццёвасць.
Амярцвелыя традыцыі.
|| наз. амярцве́ласць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
закаці́ць, -качу́, -ко́ціш, -ко́ціць; -ко́чаны; зак.
1. што. Коцячы, накіраваць, змясціць, падзець куды-н.
З. калёсы ў пуню.
З. мяч пад стол.
З. вочы (завесці зрэнкі пад верхнія павекі).
2. перан., што і каму. Зрабіць, учыніць што-н. незвычайнае (разм.).
З. аплявуху.
З. прамову.
|| незак. зако́чваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разбінтава́цца, -ту́юся, -ту́ешся, -ту́ецца; -ту́йся; зак.
1. Зняць з сябе бінт.
Ранены разбінтаваўся.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Разматацца, развязацца (пра бінт, павязку і пад.).
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Вызваліцца ад бінту, павязкі і пад. (разм.).
Палец разбінтаваўся.
|| незак. разбінто́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
барбатава́ць
(ад фр. barbotage = перамешванне)
прапускаць газ або пару праз слой вадкасці пад ціскам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
брас2
(фр. brasse)
стыль плавання на грудзях, пры якім рукі рухаюцца пад вадой.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
гідрато́рф
(ад гідра- + торф)
торф, здабыты размываннем яго залежаў струменем вады пад высокім ціскам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
драсо́дэс
(н.-лац. drassodes)
павук сям. гнафазідаў, які жыве пад камянямі, у лясным подсціле.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)