Пагато́ве ’тым больш’ (Гарэц., Янк. БП, 158). Ст.-бел. покготовю (поготове, поготову, поготовно) ’асабліва’, пал. XVI ст. < ст.-польск. pogotowie (Булыка, Лекс. запазыч., 200).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Перачэ́ркнуць ’пераскочыць’ (Сцяшк. Сл.). Мабыць. больш імаверна можна дапусціць генетычную сувязь з гукапераймальным імітатывам чэрні — пра хуткі рух, параўн. гродз. чэрхагіь ’чыркаць, запальваць запалкі’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

брэйн-дрэ́йн

(англ. braindrain, ад brain = мозг + drain = уцечка)

адток спецыялістаў, вучоных, інтэлектуалаў з краін, дзе адносна нізкі ўзровень жыцця, у краіны з больш высокім узроўнем; «уцечка мазгоў».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гетэрагене́з

(ад гетэра- + -генез)

1) змена спосабаў размнажэння ў арганізмаў на працягу двух ,або больш пакаленняў;

2) раптоўнае з’яўленне асобін, якія моцна адрозніваюцца шэрагам прымет ад бацькоўскіх форм.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дыпо́дыя

(гр. dipodia = двухногасць, ад di(s) = двойчы + pus, podos = нага)

спалучэнне дзвюх стоп у ямбе або харэі, пры якім адна з іх мае больш моцны рытмічны націск.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

плюсквамперфе́кт

(лац. plusquamperfectum = больш, чым закончанае)

адна з форм прошлага часу дзеяслова, якая сустракаецца ў многіх мовах і выражае дзеянне, што папярэднічала іншаму дзеянню ў мінулым; даўномінулы час.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

поліфурка́цыя

(ад полі- + фуркацыя)

падзел старшых класаў сярэдняй школы на тры і больш патокі, напрамкі ў навучанні (напр. на фізіка-матэматычны, біялагічны, гуманітарны і інш.) (параўн. біфуркацыя 3).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

рама́нс

(ісп. romance)

1) музычна-паэтычны твор для голасу з інструментальным суправаджэннем, які мае больш складаную, чым песня, форму;

2) разнавіднасць інструментальнай музыкі, у якой пераважаюць інтымныя матывы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

са́мба1

(рус. самбо, ад самозащита без оружия)

спартыўная барацьба, якая дапускае ўжыванне болевых прыёмаў і дазваляе аказаць паспяховае супраціўленне больш моцнаму або ўзброенаму праціўніку; самаабарона без зброі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

унтэрто́н

(ням. Unterton, ад unter = ніжэйшы + Ton = гук)

муз. дадатковы, больш нізкі тон, які ўзнікае пры гучанні асноўнага тона і надае яму асаблівае адценне або тэмбр (параўн. абертон).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)