паліндро́м

(гр. palindromos = які вяртаецца)

слова або словазлучэнне, якія маюць аднолькавы сэнс пры чытанні злева направа і справа налева (напр. казак, дом мод).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тэрміні́зм

(ад лац. terminus = слова, тэрмін)

ідэалістычнае філасофскае вучэнне, якое сцвярджае, што агульныя паняцці — гэта словы, якія не маюць адпаведнасцей у аб’ектыўнай рэальнасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

узуа́льны

(лац. usualis)

1) які вынікае са звычаю, агульнапрыняты;

2) лінгв. які адпавядае агульнапрынятаму ўжыванню моўнай адзінкі (слова, фразеалагізма і інш.), параўн. аказіянальны.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

э́пас

(гр. epos = слова, апавяданне)

1) гераічныя народныя паданні (напр. былінны э.);

2) апавядальны жанр мастацкай літаратуры ў адрозненне ад лірыкі ці драмы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

эпі́фара

(гр. epiphora = паўтарэнне)

стылістычны прыём, звязаны з паўтарэннем у канцы вершаваных радкоў аднаго і таго ж слова, рытмічнай канструкцыі, выразу (параўн. анафара).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

пага́ніць 1, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; незак., што.

Разм.

1. Пэцкаць чым‑н., рабіць брудным. Паганіць хату. Паганіць рукі.

2. Ганьбіць. [Лясніцкі:] — Ваш стараста — здраднік. Суровая рука народа павінна знішчаць такіх мярзотнікаў, каб яны не паганілі нашу зямлю, не атручвалі наша чыстае паветра. Шамякін.

пага́ніць 2, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., каго-што.

Разм. Неадабральна, дрэнна адазвацца пра каго‑, што‑н. Раніцою ўстане [муж] і без слова ідзе на ток. Прыйдзе адтуль чорны ад пылу,.. памыецца і без слова садзіцца снедаць. Арыне іншы раз хочацца, каб ён паганіў ці пахваліў снеданне, і яна дапытваецца ў яго пра гэта. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сва́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Спрэчка, якая суправаджаецца крыкам, шумам і пад. Слова за слова — сварка разгаралася, як лясны пажар. Лынькоў. Свёкар не папускае.. [Любу] ў крыўду, але і яму абрыдне слухаць кожны дзень сварку і грызню. Васілевіч. // Абразлівыя словы, выразы; лаянка. Пайшлі праверкі і прамеры, Каб больш мець пэўнасці і веры І каб не выйшла перакосу І не зайсці ў чыю палосу, Во будзе крыку, будзе сваркі, — Няхай лепш цэлы будуць каркі. Колас. Не спрэчку трэба гнаць за дзверы, А, мабыць, сварку і разлад. Кусянкоў.

•••

Вязацца ў сварку гл. вязацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

vergssen

* vt

1.

забыва́ць

2.

(sich)

1) забыва́цца, не стры́млівацца

2) забыва́цца (пра слова і г.д.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Derivat

[-'va:t]

n -s, pl -e i -a

1) лінгв. вытво́рнае сло́ва

2) хім. дэрыва́т, вытво́рнае рэ́чыва

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Zusmmensetzung

f -, -en

1) склад

2) утварэ́нне, кампазі́цыя

3) тэх. манта́ж, збо́рка

4) лінгв. склада́нае сло́ва

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)