канцэнтры́чны

(ад лац. con = з, разам + цэнтр)

1) які мае агульны цэнтр (напр. к-ыя кругі);

2) заснаваны на канцэнтрызме (напр. к-ая сістэма навучання).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

квадрупо́ль

(ад лац. quadrum = чатырохвугольнік + полюс)

сістэма чатырох электрычных зарадаў, якая складаецца з двух дыполяў, электрычныя моманты якіх роўныя па велічыні і процілеглыя па кірунку.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

кватэрніе́ны

(фр. quaternion, ад лац. quaterni = па чатыры)

сістэма лікаў, што мае чатыры адзінкі, для якой справядлівыя ўсе асноўныя законы дзеянняў, акрамя камутатыўнага закона множання.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

крыптакако́з

(ад крыпта- + гр. kokkos = зярнятка)

рэдкая хвароба жывёл і чалавека, выкліканая дрожджавымі грыбамі, пры якой паражаюцца лёгкія, цэнтральная нервовая сістэма, скура і падскурная клятчатка.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

парады́гма

(гр. paradeigma = прыклад, узор)

1) лінгв. сістэма форм якога-н. слова, напр. скланенне назоўнікаў, спражэнне дзеясловаў;

2) прыклад з гісторыі, узяты для доказу, параўнання.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

прасо́дыя

(гр. prosodia = націск, прыпеў)

1) лінгв. сістэма вымаўлення націскных і ненаціскных, доўгіх і кароткіх складоў у мове;

2) вучэнне аб суадносінах складоў у вершы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ры́нак

(польск. rynek, ад ням. Ring)

1) месца рознічнага гандлю, базар;

2) сфера тавараабароту (напр. унутраны р., знешні р.);

3) сістэма эканамічных адносін паміж таваравытворцамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

му́штра

(польск. musztra, ад ням. Muster)

1) сістэма ваеннага навучання, выхавання, заснаваная на механічнай дысцыпліне, бяссэнсавым завучванні пэўных прыёмаў;

2) перан. вельмі строгі метад навучання, дрэсіроўка.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тэрмасіфо́н

(ад тэрма- + сіфон)

сістэма ахаладжэння рухавікоў, у якой цыркуляцыя вады ў абалонках цыліндраў і ў радыятары абумоўліваюцца рознай іх гушчынёй у нагрэтым і ахалоджаным станах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

механі́зм, ‑а, м.

1. Унутраная частка машыны, прылады, апарата і пад., якая прыводзіць іх у дзеянне. Ледзь чутна цікаў гадзіннікавы механізм заведзенай міны. Шамякін. // Машына, прыстасаванне для чаго‑н. Цяпер .. ідзе ўборка багатага ўраджаю, на палі выйшлі механізмы. «Звязда».

2. перан. Унутраны лад, сістэма чаго‑н. Дзяржаўны механізм. Гаспадарчы механізм.

3. чаго. Сукупнасць працэсаў, з якіх складаецца якая‑н. фізічная, хімічная, фізіялагічная і пад. з’ява. Механізм хімічнай рэакцыі.

[Новалац. mechanismus, ад грэч. mēchanē — машына.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)