ва́ше
1. мест., см. ваш;
2. сущ. ва́ша, -шага ср., мн. нет;
ва́шего мне не ну́жно ва́шага мне не трэ́ба;
я рабо́таю бо́льше ва́шего я працу́ю больш за вас.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
чым союз сравнит.
1. (в начале придаточного предложения с инф.) чем; вме́сто того́ что́бы;
чым ісці́ пяшко́м, лепш пае́хаць трамва́ем — чем (вме́сто того́ что́бы) идти́ пешко́м, лу́чше пое́хать трамва́ем;
2. (со сравнит. ст. и при союзе тым в др. предложениях) чем;
чым хутчэ́й, тым лепш — чем быстре́е, тем лу́чше;
3. (после сравнит. ст.) чем; не́жели;
яна́ зрабі́ла больш, чым ён — она́ сде́лала бо́льше, чем он;
гэ́та ўжо больш, чым дру́жба — э́то уже́ бо́льше, чем (не́жели) дру́жба;
◊ перш (ране́й) чым — пре́жде чем; пре́жде не́жели
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Пагато́ве ’тым больш’ (Гарэц., Янк. БП, 158). Ст.-бел. покготовю (поготове, поготову, поготовно) ’асабліва’, пал. XVI ст. < ст.-польск. pogotowie (Булыка, Лекс. запазыч., 200).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Перачэ́ркнуць ’пераскочыць’ (Сцяшк. Сл.). Мабыць. больш імаверна можна дапусціць генетычную сувязь з гукапераймальным імітатывам чэрні — пра хуткі рух, параўн. гродз. чэрхагіь ’чыркаць, запальваць запалкі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сатэлі́т
(лац. satelles, -llitis = спадарожнік, паплечнік)
1) спадарожнік планеты (напр. Месяц — с. Зямлі);
2) дзяржава, фармальна незалежная, а фактычна падпарадкаваная іншай, больш моцнай дзяржаве;
3) перан. паслугач, выканаўца чужой волі.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
падмалява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; -лява́ны; зак.
1. што. Дадаць што-н. да малюнка.
П. вусы на партрэце.
2. што. Злёгку памаляваць.
П. вокны.
П. губы.
3. перан., каго-што. Паказаць у больш прыгожым, цікавым выглядзе, чым ёсць на самай справе; унесці ў выказванне штон., што яго ўпрыгожвае.
П. чые-н. заслугі.
П. рэчаіснасць у апавяданні.
|| незак. падмалёўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. падмалёўванне, -я, н. і падмалёўка, -і, ДМ -ўцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
адмачы́ць, -мачу́, -мо́чыш, -мо́чыць; -мо́чаны; зак., што.
1. Намачыўшы што-н., аддзяліць, адклеіць.
А. прысохлы бінт.
А. наклейку.
2. Вымачыць, зрабіць больш прыдатным для выкарыстання (спец.).
А. скуры.
3. перан. Сказаць або зрабіць што-н. недарэчнае, непрыстойнае (разм.).
Ну і адмачыў штуку!
|| незак. адмо́чваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. адмо́чванне, -я, н. (да 1 і 2 знач.) і адмо́чка, -і, ДМ -чцы, ж. (да 2 знач.).
|| прым. адмо́чны, -ая, -ае (да 2 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
апусці́цца, -ушчу́ся, -у́сцішся, -у́сціцца; зак.
1. Перамясціцца ў больш нізкае становішча; знізіцца.
Бусел апусціўся на луг.
2. на што і без дап. Наблізіўшыся да паверхні зямлі, ахінуць, ахутаць што-н.
Вячэрні змрок апусціўся на горад.
3. без дап. Спусціўшыся, перагарадзіць доступ куды-н.
Заслона апусцілася.
Шлагбаум апусціўся.
4. перан. Перастаць клапаціцца пра свой знешні выгляд, дрэнна паводзіць сябе ў маральных адносінах.
Апусціўся чалавек.
|| незак. апуска́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. апушчэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
перасе́дзець, -джу, -дзіш, -дзіць і перасядзе́ць, -джу́, -дзі́ш, -дзі́ць; -сядзі́м, -седзяце́, -сядзя́ць; зак.
1. Прасядзець дзе-н. больш, чым трэба.
Пераседзеў на тыдзень даўжэй у камандзіроўцы.
2. Сапсавацца ад доўгага сядзення (пра хлеб у печы).
Хлеб пераседзеў і адпёкся.
3. каго (што). Прасядзець даўжэй за каго-н.
Перасядзеў усіх у бібліятэцы.
4. што. Прабыць дзе-н. некаторы час.
П. дождж у хаце.
5. Адседзець да здранцвення.
П. нагу.
|| незак. перасе́джваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
thicken [ˈθɪkən] v.
1. рабі́цца таўсце́йшым; таўсце́ць; патаўшча́ць; патаўшча́цца;
The ice is thickening. Лёд становіцца таўсцейшым.
2. рабі́ць больш густы́м, згушча́цца;
The storm is thickening. Збіраецца бура;
The crowd thic kened every moment. Натоўп павялічваўся кожную хвіліну.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)