цэлесці́н

(ад лац. caelestis = нябесны)

мінерал класа сульфатаў блакітнага колеру са шкляным бляскам; выкарыстоўваецца ў харчовай і хімічнай прамысловасці, металургіі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

млын, ‑а, м.

1. Машына для здрабнення розных матэрыялаў, якая выкарыстоўваецца ў горнай, хімічнай і інш. галінах прамысловасці.

2. Прадпрыемства, на якім мелюць збожжа; будынак з устаноўленымі ў ім прыстасаваннямі для размолу збожжа. Паравы млын. Ветраны млын. □ На беразе Марачанкі сярод поплаву відна была будыніна — вадзяны млын. Лобан. Рачулка чыстая з-за млына Цячэ праз травы і камлі. Лось.

•••

Ліць ваду на млын каго, чый гл. ліць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сатура́тар

(лац. saturator = які насычае)

1) апарат для насычэння вадкасцей вуглякіслым газам;

2) апарат для хімічнай апрацоўкі вуглякіслым газам цукровага соку.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

трэмалі́т

(ад ням. Tremola = назва даліны ў Швейцарыі)

мінерал класа сілікатаў белага або шаравата-белага колеру; выкарыстоўваецца пераважна ў хімічнай прамысловасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

галу́ргія

(ад гр. hals = соль + ergon = работа)

галіна хімічнай тэхналогіі, якая распрацоўвае спосабы атрымання солей з прыродных ці штучна прыгатаваных водных раствораў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

натр

(ар. natrūn = сода);

н. едкі — гідравокіс натрыю (каўстычная сода), бясколерная крышталічная маса; выкарыстоўваецца ў хімічнай, тэкстыльнай, мылаварнай і іншых галінах прамысловасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

механі́зм, ‑а, м.

1. Унутраная частка машыны, прылады, апарата і пад., якая прыводзіць іх у дзеянне. Ледзь чутна цікаў гадзіннікавы механізм заведзенай міны. Шамякін. // Машына, прыстасаванне для чаго‑н. Цяпер .. ідзе ўборка багатага ўраджаю, на палі выйшлі механізмы. «Звязда».

2. перан. Унутраны лад, сістэма чаго‑н. Дзяржаўны механізм. Гаспадарчы механізм.

3. чаго. Сукупнасць працэсаў, з якіх складаецца якая‑н. фізічная, хімічная, фізіялагічная і пад. з’ява. Механізм хімічнай рэакцыі.

[Новалац. mechanismus, ад грэч. mēchanē — машына.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гетэрапаля́рны

(ад гетэра + палярны)

які мае адносіны да хімічнай сувязі, што суправаджаецца перацягваннем электроннай пары адным з атамаў і наступным сцягваннем утвораных іонаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

флюары́т

(ад лац. fluor = цячэнне)

мінерал класа фтарыдаў жоўтага, фіялетавага, зялёнага колеру, часам бясколерны, празрысты; выкарыстоўваецца ў металургіі, хімічнай, аптычнай і керамічнай прамысловасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

рэлякса́цыя

(лац. relaxatio = памяншэнне, аслабленне)

1) фіз. паступовае вяртанне ў стан раўнавагі фізічнай або фізіка-хімічнай сістэмы, якая была ў неўраўнаважаным стане пад уздзеяннем знешніх сіл;

2) мед. штучнае зніжэнне тонусу шкілетнай мускулатуры пры некаторых хірургічных аперацыях.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)