квант

(ням. Quant, ад лац. quantum = колькі)

найменшая колькасць, на якую можа змяняцца дыскрэтная па сваёй прыродзе фізічная велічыня (дзеянне, энергія і інш.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

крэціні́зм

(фр. crétinisme)

1) прыроджаная разумовая адсталасць і фізічная недаразвітасць, абумоўленая парушэннем функцый шчытападобнай залозы і галаўнога мозга;

2) перан. тупасць, абмежаванасць розуму.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

эксэ́ргія

(ад экс- + гр. ergon = работа)

найбольшая работа, якую можа выканаць фізічная сістэма пры пераходзе з дадзенага стану ў стан раўнавагі з навакольным асяроддзем.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

пра́ца, -ы, ж.

1. Чалавечая дзейнасць, накіраваная на стварэнне пры дапамозе прылад вытворчасці матэрыяльных і духоўных каштоўнасцей, неабходных для жыцця людзей.

Фізічная п.

Разумовая п.

Людзі працы (працоўныя; высок.). Падзел працы.

Прылады працы.

2. Работа, занятак.

Цяжкая сялянская п.

Аплаціць за працу.

3. мн. -ы, прац. Вынік разумовай дзейнасці, твор.

Навуковая п.

Спіс друкаваных прац.

4. Тое, што і работа (у 3 знач.).

Хадзіць на працу.

|| прым. працо́ўны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Працоўная кніжка (дакумент аб працоўным стажы).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хи́мия в разн. знач. хі́мія, -міі ж.;

органи́ческая хи́мия аргані́чная хі́мія;

неоргани́ческая хи́мия неаргані́чная хі́мія;

физи́ческая хи́мия фізі́чная хі́мія;

бытова́я хи́мия бытава́я хі́мія;

хи́мия кро́ви хі́мія крыві́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Моц ’трываласць, мацунак, моцнасць’, ’фізічная сіла’, ’аўтарытэт, магутнасць’, ’устойлівасць’, ’сіла, здароўе’ (ТСБМ, Нас., Гарэц., Мал., Шат., Касп., ТС, Сл. ПЗБ; гродз., КЭС; КЭС, лаг.), моца ’ўлада’, ’сіла’ (Нас.), ст.-бел. моцъ ’сіла, значэнне’, моць ’паўнамоцтва’ (Гарб.) запазычаны са ст.-польск. moc (Карскі, Труды, 312; Мядзв.; Кюнэ, Poln., 78; Пальцаў, Лекс. і гр., 38; Крапівін, Бел. лекс., 88; Булыка, Лекс. Запазыч., 208). Аналагічна моцны. Сюды ж моцна (моцно, моцнэ), мацнава́ты, моцнасць (Нас., Гарэц., Булг., Касп., ТС, Сл. ПЗБ), мацне́ць ’набірацца сіл, рабіцца мацнейшым’, мацне́ць ’сцягваць, узмацняць’ (ТСБМ, Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

суб’е́кт, -а, М -кце, мн. -ы, -аў, м.

1. У філасофіі: чалавек, які пазнае свет і супрацьстаіць яму як аб’екту пазнання.

2. Чалавек як носьбіт якіх-н. уласцівасцей (кніжн.).

3. Наогул чалавек (звычайна з адмоўнымі рысамі; разм.).

Хадзіў тут нейкі падазроны с.

4. У логіцы: прадмет суджэння.

5. У граматыцы: семантычная катэгорыя са значэннем выканаўцы дзеяння або носьбіта стану.

○

Суб’ект права — фізічная або юрыдычная асоба як носьбіт юрыдычных правоў і абавязкаў (спец.).

|| прым. суб’е́ктны, -ая, -ае (да 1, 4 і 5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ГАРА́НТЫЯ (ад франц. garantie забеспячэнне) у цывільным праве, прадугледжанае законам або дагаворам абавязацельства, паводле якога асоба (фізічная ці юрыдычная) адказвае перад крэдыторам (поўнасцю або часткова) за невыкананне або неналежнае выкананне абавязацельства даўжніком. Гарантыя ў многім супадае з паручыцельствам: як і паручыцель, гарант — дадатковы даўжнік, а само гарантыйнае абавязацельства — дадатковае ў адносінах да асноўнага, якое звязвае крэдытора з даўжніком.

т. 5, с. 50

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

спрыт

(польск. spryt, ад фр. esprit)

1) дасканаласць, умельства;

2) фізічная лоўкасць, паваротлівасць; хуткасць у рухах;

3) абаротлівасць, уменне ўладжваць справы; здольнасць знаходзіць выхад з любога становішча.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

моц ж.

1. (трываласць, мацунак) Dáuerhaftigkeit f -, Härte f -, Féstigkeit f;

2. (фізічная сіла) Kraft f -, Kräfte;

3. (магутнасць, аўтарытэт) Macht f -, Stärke f -;

3. (насычанасць, канцэнтрацыя) Sättigung f -, Konzentratión f -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)