◎ Каму́ха ’рэшткі семя пасля выціскання з яго алею’ (навагр., Сл. паўн.-зах.) — у выніку перастаноўкі⇉да макуха (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вы́баркі ’рэшткі з выбраных лепшых частак’ (Нас., Бяльк.), укр. ви́бірки ’рэшткі; брак’, рус. выборки, польск. wybiórki ’адпадкі’. Суфіксальнае ўтварэнне ад вы́браць, форма мн. л. у процілегласць форме адз. л. (параўн. выбарак) мае значэнне з адценнем адмоўнасці — ’тое, што засталося, як выбралі лепшае’; параўн. пераважнае ўжыванне формы мн. л. або зборн. для абазначэння рознага тыпу адкідаў: вы́сеўкі, аці́ры і інш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ге́тэр
(англ. getter)
рэчыва, якое ўводзяць у электронную лямпу, каб выдаліць рэшткі газу; паглынальнік газу.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Рэліквія ’прадмет рэлігійнага пакланення’ (ТСБМ). Ст.-бел. реликвия ’мошчы святых’ < ст.-польск. relikvija < лац. reliquiae ’рэшткі; парэшткі’ (Булыка, Лекс. запазыч., 180).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
перажы́так м Überbleibsel n -s, -; Überrest m -(e)s, -e (рэшткі);
перажы́так міну́лага (áltes) Überbleibsel, überhólte Sáche;
вынішчэ́нне перажы́ткаў міну́лага Áusmerzung der Überreste des Álten
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
рэлі́квія
(лац. reliquiae = рэшткі)
1) прадмет рэлігійнага пакланення, напр. мошчы;
2) прадмет, які беражліва захоўваецца як памяць аб мінулым (напр. гістарычная р., сямейная р.).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Ашчэ́пак ’асколак’ (КТС), рус. ощепок ’рэшткі палена для лучыны’, харв. oštepak ’стружка’, славен. ščépək ’асколак’. Да прасл. ščepъ, параўн. шчапаць ’калоць, расшчапляць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́караскацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм. Тое, што і выкарабкацца. [Мірон:] — Хату ў мяне надоечы замяло так, што хоць праз гарышча вылазь. Ледзь выкараскаўся. Хадкевіч. Іхнюю дывізію [дзе служыў Карпенка] улетку разбілі пад Лепелем, аднак рэшткі палка неяк выкараскаліся з акружэння. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Жвіны ’высмактаныя рэшткі перажаванай ежы’ (Нас.). Ад кораня *žьv‑ (гл. жаваць) з суфіксам ‑ін‑ы (як скалоціны, абʼедзіны, перажовіны). Сцяцко, Афікс. наз., 44.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
тле́нны, ‑ая, ‑ае.
1. Які разбураецца; часовы, недаўгавечны. Цішыня ды рэшткі рэчаў тленных, толькі ў зале нейкай, у куце, нібы ў сне, смяяўся бог каменны з гронкай вінаграднаю ў руцэ. Русецкі.
2. Уласцівы тленню, тлену, выкліканы ім. Тленны пах.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)