комплекс лячэбна-прафілактычных мерапрыемстваў, накіраваных на знішчэнне патагенных мікробаў у пашкоджаных тканках або арганізме ў цэлым, на папярэджанне або ліквідацыю інфекц. запаленчага працэсу. Пры мясцовай антысептыцы антысептычныя сродкі ўплываюць непасрэдна на інфекцыю ў ране, пры агульнай лек. рэчывы дзейнічаюць праз кроў.
У практыцы выкарыстоўваюць мех. (хірург. апрацоўка раны), фіз. (гіграскапічная павязка, ультрагук, ультрафіялетавыя прамяні), хім. (хлорзамяшчальныя злучэнні, к-ты, шчолачы, спірты і інш. рэчывы, якія знішчаюць ці стрымліваюць развіццё мікробаў, актывізуюць ахоўныя сілы арганізма і фагацытоз), біял. (антыбіётыкі, бактэрыяфагі) і спалучаныя метады антысептыкі. У хірург. практыку антысептыку ўпершыню ўвёў англ. хірург Дж.Лістэр (1867).
1. Спусціцца паўзком або цяжка, павольна злезці адкуль-н.
С. з гары ўніз.
С. са стога.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Паволі, паступова ссунуцца, саслізнуць, зрушыцца з месца (аб прадметах).
Павязка спаўзла з калена.
3. Аддаліцца паўзком, сысці куды-н.
Чарапаха спаўзла некуды.
4.перан. Паступова адыходзячы ад правільных пазіцый, стаць на заганны шлях.
С. да фармалізму ў аналізе (неадабр.).
|| незак.спаўза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз.спаўза́нне, -я, н. (да 1, 2 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
weed
I[wi:d]1.
n.
1) зе́льле, пустазе́льле n.
2) informal тыту́нь -ю́m.
3) informal марыхуа́на f.
2.
v.t.
пало́ць
•
- weed out
II[wi:d]
n.
жало́бны ўбо́р, жало́бная павя́зка
•
- widow’s weeds
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
манжэ́та, ‑ы, ДМ ‑жэце, ж. іманжэ́т, ‑а, М ‑жэце, м.
1. Абшлаг або абшыўка рукава кашулі, блузкі, калашыны штаноў і інш. [Маладая жанчына] была ў доўгай цёмнай сукенцы з карункавым каўняром і такімі ж манжэтамі.Арабей.
2.Спец. Кольца, якое перашкаджае перацяканню вадкасці, газу ў поршневых помпах, а таксама служыць для змацавання канцоў труб. //Павязка ў апараце, які служыць для вымярэння ціску крыві. [Авіяцыйны ўрач] акуратна абхапіў руку Сцяпанава чорным манжэтам. Вымяраў крывяны ціск, паслухаў сэрца, лёгкія.Алешка.
[Фр. manchette.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
blindfold
[ˈblaɪndfoʊld]1.
v.t.
1) завя́зваць во́чы
2) Figur. зацямня́ць
Prejudice blindfolds the mind — Прадузя́тасьць зацямня́е ро́зум
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
жало́баж
1. (стан смутку) Tráuer f -; Leid n -(e)s;
глыбо́кая жало́ба tíefe Tráuer;
дзень нацыяна́льнай жало́бы Stáatstrauertag m -(e)s, -e;
2. (адзеннеі г. д) Tráuerkleidung f -, -en;
жало́бная павя́зка Tráuerflor m -s, -e
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
паке́т, -а, М -ке́це, мн. -ы, -аў, м.
1. Папяровы скрутак з чым-н.
Завінуць рэчы ў п.
2. Папяровы, поліэтыленавы і пад. мяшочак для прадуктаў.
3. Канверт з пісьмом афіцыйнага прызначэння.
Сакрэтны п.
4. У некаторых спалучэннях: камплект дакументаў, афіцыйных папер.
П. ідэй.
П. акцый (доля акцыянера ў акцыянерным таварыстве; спец.).
5. Штабель, стос грузаў, змешчаных на паддон (спец.).
Цэгла ў пакетах.
○
Індывідуальны (перавязачны) пакет — спецыяльна ўпакаваная гатовая павязка для накладання на рану пры аказанні першай медыцынскай дапамогі.
|| памянш.паке́цік, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 і 2 знач.).
|| прым.паке́тны, -ая, -ае (да 1—3 і 5 знач.).
Пакетныя перавозкі грузаў (на паддонах; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Bínde
f -, -n
1) павя́зка; бінт
j-m die ~ von den Áugen néhmen* — перан. адкры́ць во́чы каму́-н.
2) га́льштук, бант
◊ hínter die ~ gíeßen* — іран. вы́піць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Пла́стыр ’наклееная на тканіну ліпкая лекавая маса, якая прыкладаецца да ран, нарываў і да т. п.’ (ТСБМ). З рус.пластырь ’тс’ (новае запазычанне). Аднак трэба прымаць пад увагу тое, што гэтая лексема прыйшла на ўсх.-слав. тэрыторыю з прыняццем хрысціянства і ў стараж.-рус. мове вядомая з XI ст. Побач з ёй існавалі ст.-бел.плястеръ, плястръ, фяястръ ’тс’ (1518 г.), якія са ст.-польск.plaster, plastr (Булыка, Лекс. запазыч., 130), а яны — са ст.-в.-ням.pflastar ’павязка на рану’, ’брук’; апрача гэтага ў бел. дыялектах пашырана лексема пляйстар (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
fillet
[ˈfɪlɪt]1.
n.
1) сту́жка f., ву́зкая павя́зка на галаву́
2) ву́зкая пало́ска з мэта́лу ці і́ншага матэрыя́лу
3) філе́, indecl., n. (ры́бнае, мясно́е)
2.
v.t.
1) завя́зваць на галаву́ павя́зку
2) рабі́ць філе́ з ры́бы, мя́са
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)