турбідыме́трыя

(ад лац. turbidus = мутны + -метрыя)

метад колькаснага аналізу ў хіміі, заснаваны на вымярэнні інтэнсіўнасці святла, якое аслаблена каламутным асяроддзем.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

АЎДЫЯМЕ́ТРЫЯ

(ад лац. audire чуць + ...метрыя),

акуметрыя, вызначэнне вастрыні слыху. Найб. просты метад аўдыяметрыі — даследаванне слыху шэптам, гутарковай мовай (вызначаецца адлегласць, на якой паддоследны здольны пачуць словы) і камертонам (вызначаецца час, на працягу якога хворы чуе паступова затухальнае гучанне камертона). Пры даследаванні аўдыяметрам па змене вышыні (ад 100да 10 000 герц) і сілы гуку вызначаюць іх мінім. інтэнсіўнасць, пры якой гук ледзьве чутны (парог успрымання). Вынікі аўдыяметрыі запісваюцца ў выглядзе аўдыяграмы. Найб. дакладны спосаб — даследаванне з рэгістрацыяй слыхавых выкліканых патэнцыялаў (СВП) — біятокаў, што ўзбуджаюцца ў галаўным мозгу пры раздражненні вуха гукавымі сігналамі. СВП выяўляюцца пры камп’ютэрнай апрацоўцы даных, атрыманых шматразовым паўторам гукавых стымулаў.

В.А.Быстрэнін.

т. 2, с. 85

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГРАНУЛАМЕ́ТРЫЯ

(ад лац. granulum зярнятка + ...метрыя),

грануламетрычны аналіз, механічны аналіз, сукупнасць прыёмаў вызначэння наяўнасці розных па велічыні фракцый зерняў у асадкавых горных пародах, карысных выкапнях, глебах і штучных матэрыялах. Выкарыстоўваецца ў геалогіі для класіфікацыі, вызначэння калектарскіх уласцівасцей пластоў, умоў утварэння парод і інш., горнай справе — для ацэнкі якасці горнай масы, вынікаў узрыўных работ, пры абагачэнні карысных выкапняў, у грунтазнаўстве, інж. геалогіі і інш. Адрозніваюць метады дыферэнцыяльныя (метад планіметрыі і мікраскапічны аналіз з мадыфікацыямі — метад сканіравання, імпульсны, кандуктаметрычны) і інтэгральныя (сітавы і гідраўлічны аналізы). Вынікі грануламетрыі адлюстроўваюць у выглядзе лічбавых табліц або графічна. Найб. пашыраныя графікі гістаграмы, кумулятыўныя крывыя і крывыя размеркавання.

У.Я.Бардон.

т. 5, с. 409

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

актынаме́трыя

(ад актына + -метрыя)

1) раздзел геафізікі, які вывучае працэсы сонечнага, зямнога і атмасфернага выпрамянення;

2) сукупнасць метадаў вымярэння радыяцыі Зямлі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

аўтаме́трыя аўтаметры́я

(ад аўта- + метрыя)

раздзел метралогіі, які вывучае тэарэтычныя асновы праектавання аўтаматычных вымяральных і кантрольных прыбораў і вымяральных інфармацыйных сістэм.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

валюмаме́трыя

(ад лац. volumen = аб’ём + -метрыя)

методыка хімічнага аналізу, якая грунтуецца на вымярэнні аб’ёму патрачанага рэактыву ці выдзеленага або паглынутага газу.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ганіяме́трыя

(ад гр. gonia = вугал + -метрыя)

раздзел трыганаметрыі, у якім вывучаюцца спосабы вымярэння вуглоў, уласцівасці трыганаметрычных функцый і суадносіны паміж імі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

картаме́трыя

(ад карта + -метрыя)

раздзел картаграфіі, які вывучае спосабы вымярэння на картах розных геаграфічных аб’ектаў для вызначэння іх плошчы, даўжыні, аб’ёму.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

кулонаме́трыя

(ад кулон2 + -метрыя)

электрахімічны метад аналізу, які грунтуецца на вымярэнні колькасці электрычнасці, што траціцца на электралітычнае аднаўленне або акісленне.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

саматаме́трыя

(ад гр. soma, -atos = цела + -метрыя)

раздзел саматалогіі, які займаецца вымярэннем чалавечага цела і яго частак (рост, вага і інш.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)