ГІДРАТЫ́ПІЯ
(ад гідра... + грэч. typos адбітак),
выраб фатаграфічных каляровых выяў (пазітываў) з выкарыстаннем водарастваральных фарбавальнікаў. Заключаецца ў паслядоўным перанясенні трох часткова афарбаваных выяў (чырвонай, зялёнай і сіняй) у выглядзе жэлацінавых рэльефаў (матрыц), пакрытых фарбавальнікамі, на фотапаперу або кінаплёнку. Добра перадае колеры выяў, забяспечвае іх устойлівасць супраць выцвітання. Асабліва прыдатная пры масавым друкаванні каляровых кінафільмаў.
т. 5, с. 233
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
качу́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.
1. Драўлянае кола, якое качаюць дзеці дзеля забавы. Пасярэдзіне зялёнай вулкі Мы ганялі некалі качулкі. Панчанка.
2. Драўляны прадмет цыліндрычнай формы, з дапамогай якога ставяць у печ і выцягваюць з яе вялікія чыгуны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пакача́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Качацца, валяцца некаторы час. Распрогшы каня, Аўрам пусціў яго на прыгуменне пакачацца, потым выняў з воза мех з канюшынай і кінуў на зямлю. Чарнышэвіч. Усе сышліся на высокім і паляўнічым беразе Нёмана, дзе можна было пакачацца на зялёнай траўцы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прасце́рціся, ‑сцярэцца; пр. прасцёрся, ‑сцерлася; зак.
Разм. Тое, што і распасцерціся (у 2, 3 знач.). Ён [аграном] едзе Шляхам векавым, Зямлёй зялёнай цешыцца. Раён прасцёрся перад ім, Як на далоні, свеціцца. Броўка. Неабдымная пустата прасцерлася наўкола. Гамолка. Шырокі і свабодны шлях Табе прасцёрся цераз далі... Буйло.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
парча́, ‑ы, ж.
Тканіна са складаным узорам з шаўковай асновай і залатым або сярэбраным (або імітаваным пад золата ці серабро) утком. Мы бачым тут і адзенне з заморскай парчы, і саф’янавыя боты з тонкай мяккай чырвонай, зялёнай, жоўтай скуры, упрыгожаныя мудрагелістымі ўзорамі. В. Вольскі.
[Перс.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
але́шнік, ‑у, м., зб.
1. Альховы лес, зараснік альховых кустоў. За полем пачынаўся гай з густога алешніку і бярэзніку. Якімовіч. Густы алешнік і месцамі лаза зялёнай сцяной аплялі азёрныя берагі з усіх бакоў. Галавач.
2. Альховыя дровы, будаўнічы матэрыял з вольхі і пад. Воз алешніку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зе́лена,
1. Прысл. да зялёны (у 1, 2 знач.).
2. безас. у знач. вык. Пра наяўнасць зялёнай расліннасці. Было лета, самая зялёная пара яго. Зелена было на гародах, у полі, на балотах. Мележ.
•••
У вачах зелена — тое, што і у вачах зелянее (гл. зелянець).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Лаза́нкі, лозанкі, лазанка, лазанька, лазаначка ’мучныя ляпёшкі, якія паліваюць смятанай ці маслам’ (Вешт., карэліц., Весці, 1969, 4), ’адвараныя ляпёшкі з мукі, якія ядуць з алеем і зялёнай цыбуляй’ (Нас., Сл. паўн.-зах.) ’крохкае печыва, прыгатаванае з мукі на вадзе’, ’печыва, якое палівалі пацёртым, падсалоджаным макам з малаком з ільнянога семя’, ’галушкі з цёртай бульбы’, брасл. ’локшыны’ (Сл. паўн.-зах.). Запазычана з польск. łazanki ’квадратныя ці ромбавідныя клёцкі’, якое з італ. lasagne (мн. л.), lasagna < m©©. *lasania < lasanum ’гаршчок’ < ст.-грэч. λάσανον (Сл аўскі, 5, 60).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абазна́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго-што.
1. Памеціць што‑н., зрабіць знак на чым‑н. Абазначыць на карце горы карычневай фарбай, нізіны — зялёнай.
2. Зрабіць выразным, акрэсленым, бачным. Худзізна рэзка абазначыла скулы.
3. Паказаць, абмаляваць галоўныя рысы якой‑н. асобы або з’явы. Абазначыць рысы характару героя.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
азі́міна, ‑ы, ж.
Пасевы, усходы азімых збожжавых культур. Негарачае асенняе сонца лашчыць пажоўклыя бярозавыя гаі, шырокія вагоны зялёнай азіміны. Навуменка. Варанецкі схадзіў на поле азіміны, паглядзеў, ці добра яна ўрунела. Дуброўскі. Лёгкі подых ветру даносіць з поля ледзь чутны водар спелай азіміны і салодкі пах грэчкі. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)