уне́сці, унясу́, унясе́ш, унясе́; унясём, унесяце́, унясу́ць; унёс, уне́сла і унясла́, уне́сла і унясло́; унясі́; уне́сены; зак.
1. каго-што. Прынесці ўнутр.
У. рэчы ў дом.
2. што. Заплаціць.
У. плату.
3. што. Перадаць на чыё-н. меркаванне.
У. прапанову ў прэзідыум.
4. каго-што. Уключыць, дабавіць.
У. змены ў праект пастановы.
У. кампост у глебу.
5. што. Выклікаць, зрабіць.
У. жвавасць у размову.
У. разлад у сям’ю.
|| незак. уно́сіць, уно́шу, уно́сіш, уно́сіць.
|| наз. унясе́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
wprowadzać
незак.
1. уводзіць; прыводзіць;
2. уводзіць; укараняць; ажыццяўляць;
wprowadzać zmiany — уводзіць змены;
wprowadzać w błąd — уводзіць у зман
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Бло́га ’аблога, поле, якое не засяваецца год, два і болей’ (Яшкін). Дэкампазіцыяй марфалагічных элементаў з абло́га (гл.). Слова аблога (*ob(ъ)‑loga, прэфікс і аснова log‑: leg‑ ’ляжаць’) трансфармавалася ў выніку этымалагічнай непразрыстасці і змены марфалагічных меж (абло́га → а‑бло́га > бло́га).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ізалатэ́рмы
(ад іза- + гр. allos = іншы + -тэрмы)
ізалініі змены тэмпературы паветра за пэўную адзінку часу.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
БЮВЕ́Т
(франц. buvette),
вонкавае архітэктурнае афармленне каптажнага збудавання мінер. крыніцы. Ахоўвае воды крыніцы ад забруджвання і змены іх уласцівасцей, а таксама стварае зручнасці пры карыстанні вадой.
т. 3, с. 387
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Прашка́піцца ’правінаваціцца’ (стаўб., Нар. сл.), прашква́піцца ’праштрафіцца’ (брагін., Шатал.), праква́піцца ’прапусціць, упусціць’ (Ян.). Укр. прошке́питися, прошпе́титися ’правініцца’. З прашпэ́ціцца ’памыліцца, правініцца’, якое зафіксаваў ў Насовіча. Апошняе да шпэціць, шпэтный (гл.). Іншыя формы, відаць, зазналі розныя фанетычныя змены ў сувязі з экспрэсным характарам слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кала́ндыш ’целяпень, непаваротлівы чалавек’ (івац., Нар. сл.). Фармальна як быццам бы няма пярэчанняў супраць таго, каб суаднесці з каланда́ (гл.), для якога можна рэканструяваць значэнне ’кашалёк, каліта’. Параўн. да семантыкі бел. дыял. капшук ’мяшочак (для тытуню і інш.)’ і ’жывёла, якая многа наядаецца’. Гэту версію, аднак, нельга лічыць задавальняючай (словы адзначаны ў розных гаворках, семантыка каланда не вельмі ясная, няма надзейных прыкладаў прапанаванай намі семантычнай мадэлі ’тоўсты кашалёк’ — ’целяпень’). Больш пэўна суаднесці каландыш і карантыш, мяркуючы мену плаўных і азванчэнне зычнага. Не выключана, што гэтыя змены — вынік пранікнення слова ў іншыя гаворкі, унутраная форма не асэнсоўваецца і таму пачынаюцца фармальныя змены. Аб далейшай этымалогіі гл. карантыш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
асцыло́граф
(ад лац. oscillum = ваганне + -граф)
прыбор, пры дапамозе якога запісваюць змены электрычных велічынь, напр. напружання.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
дылато́граф
[ад лац. dilata(tio) = расшырэнне + -граф]
прыбор для аўтаматычнага запісвання змены аб’ёму якога-н. цела.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
кардыясігналіза́тар
(ад кардыя- + сігнал)
прыбор, пры дапамозе якога прасочваюць на экране асцылографа змены электракардыяграмы хворага чалавека.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)