◎ Пле́ха ’завязь у яблыку’ (свісл., Шатал.). Фармальна можа быць выведзена з плешка (гл.) — паводле падабенства да галоўкі цвіка. Куркіна (Диал. структура, 107) збліжае са славен. ’племя’, ’род, віjx© ploha ’род, племя’ і далей з чэш. дыял. plehnut so ’пладзіцца, размнажацца’, славац. upľahnuc se ’нараджацца (пра жывёл)’, польск. plęgnąć się ’выхоўваць, даводзіць да ладу’, роднасных з *plodъ, *plemą (Скок, 2, 683; Варбат, Этимология–1978, 23–25).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Unius dementia efficit multos
Шаленства аднаго перадаецца многім.
Безумие одного передаётся многим.
бел. Злы прыклад і добрага псуе. Адзін другога даводзіць да ліхога. 3 лядачым спазнаўся, з розуму спаўся.
рус. Дурной пример заразителен.
фр. Les mauvaises exemples sont contagieux (Дурные/плохие примеры заразительны).
англ. One fool makes many (Один дурак порождает много).
нем. Ein Bube macht mehr Buben (Один подлец порождает много).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
erpréssen
vt (bei D) вымага́ць, шантажы́раваць, дамага́цца (у каго-н. чаго-н.)
j-m Tränen ~ — даво́дзіць каго́-н. да слёз
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
tidy2 [ˈtaɪdi] v.
1. прыбіра́ць, пара́дкаваць, даво́дзіць да ла́ду, прыво́дзіць у пара́дак;
tidy one’s hair папраўля́ць валасы́
tidy away [ˌtaɪdiəˈweɪ] phr. v. прыбіра́ць, ста́віць на ме́сца
tidy up [ˌtaɪdiˈʌp] phr. v. прыбіра́ць;
tidy oneself up прыбіра́цца
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
drink1 [drɪŋk] n.
1. напі́так, напо́й;
Give me a drink of water. Дайце мне глыток вады.
2. спіртны́ напі́так;
take to drink уцягну́цца ў п’я́нства;
drive smb. to drink даво́дзіць каго́-н. да п’я́нства
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Ліхатня́ ’дурнота, глупства’, ’непрыемны выпадак’, ’заблытанасць’ (Нас.). Утворана пры дапамозе суфікса ‑ня ад дзеяслова *ліхацець, параўн. укр. лихоти́тися ’рабіцца млосна’, лихоті́ти ’праклінаць, клясці’, рус. урал., сіб., амур. лихо́ти́ть ’нудзіць’, с.-урал. лихоти́ться ’прыхварнуць’, ст.-рус. лихотный (XI ст.) ’шалапутны’, лихоть ’адхіленне’, ст.-польск. lichocić ’даводзіць да нэндзы, вынішчаць, аслабляць’ (XVI ст.), lichotny ’дрэнны, ганебны, незаконны, подлы’, в.-луж. lichoćić ’займацца ліхвярствам’, чэш. lichotiti ’ліслівіць, хваліць’, славац. lichotiť ’дагаджаць’. Паўн.-прасл. lixotiti.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
улича́ть несов.
1. (изобличать) выкрыва́ць; (обвинять) абвінава́чваць; (ловить) лаві́ць;
улича́ть кого́-л. во лжи выкрыва́ць чыю́-не́будзь хлусню́, лаві́ць каго́-не́будзь на хлусні́;
2. (свидетельствовать против кого-л., доказывать) све́дчыць; даво́дзіць, дака́зваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
сваво́льства, ‑а, н.
1. Гарэзлівасць, дураслівасць, гуллівасць. У словах [Ірынкі] прабіваюцца ноты дзіцячага свавольства, якое пры іншых умовах і ў іншы момант вылілася б у дурную весялосць. Чорны. Сцёпа лічыў сябе чалавекам сур’ёзным і ніякіх свавольстваў не паважаў. Якімовіч.
2. Свавольныя ўчынкі, паводзіны, якія часам парушаюць прынятыя нормы, правілы. Карціна свавольства паноў, якая кожнага балюча кранае за сэрца, узноўлена рэалістычнымі беларускімі фарбамі. Палітыка. Ён ведаў, што яе [Люды] дзявочая ўпартасць прымушае даводзіць да канца задуманае свавольства. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Бе́лка 1 ’вавёрка’ (БРС, Шат.). Рус. бе́лка, укр. бі́лка. Ст.-рус. формы былі бѣла, бѣла вѣверица ’белая белка’. Гэта даводзіць, што бѣлъка — утварэнне ад bělъ ’белы’. Першапачаткова назва адносілася, відаць, толькі да рэдкіх і вельмі каштоўных белых белак. Гл. Сабалеўскі, РФВ, 67, 214 і наст.; Фасмер, ZfslPh, 1, 152; Фасмер, 1, 148; Бернекер, 56; Шанскі, 1, Б, 86.
Бе́лка 2 ’нягразкае балота, якое зарасло травой’ (Яшкін). Як і бель (гл.), вытворнае ад bělъ ’белы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
exhaust2 [ɪgˈzɔ:st] v.
1. вычэ́рпваць; даво́дзіць да канца́;
exhaust a topic/а subject вычэ́рпваць тэ́мy/прадме́т;
My patience is exhausted. Майму цярпенню прыйшоў канец.
2. знясі́льваць, стамля́ць;
This job is exhausting me. Гэта праца знясільвае мяне.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)