тэрмакарата́ж

(ад тэрма- + каратаж)

каратаж, які прымяняецца для вывучэння цеплавых з’яў і працэсаў у зямной кары пры дапамозе апушчанага ў свідравіну тэрмометра супраціўлення.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

АЎТАРАДЫЯГРА́ФІЯ

(ад аўта... + радыяграфія),

метад рэгістрацыі і вывучэння размеркавання радыеактыўных рэчываў у аб’ектах, якія даследуюцца; разнавіднасць радыяграфіі. Выяўляецца пры накладанні на аб’ект адчувальнага да радыеактыўнага выпрамянення фотаматэрыялу. Выкарыстоўваецца ў эксперым. фізіцы, тэхніцы, біялогіі, медыцыне і інш.

т. 2, с. 119

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

прадме́т в разн. знач. предме́т;

~ты ха́тняга ўжы́тку — предме́ты дома́шнего обихо́да;

~ты шыро́кага ўжы́тку — предме́ты широ́кого потребле́ния;

п. вывучэ́ння — предме́т изуче́ния;

здаць экза́мены па ўсі́х ~тах — сдать экза́мены по всем предме́там;

п. каха́ння — предме́т любви́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ВАСІЛЕ́ЎСКІ (Wasilewski) Леан

(24.8.1870, С.-Пецярбург — 10.12.1936),

польскі публіцыст, гісторык, дыпламат. З 1896 дзеяч Польск. сацыяліст. партыі. Пасля яе расколу ў 1906 кіраўнік рэв. фракцыі. Рэдактар парт. выданняў «Przedświt» («Зара»), «Robotnica» («Работніца»). Друкаваўся пад псеўд. Л.Плахоцкі. У 1918—19 міністр замежных спраў Польшчы. З 1924 узначальваў Ін-т вывучэння навейшай гісторыі Польшчы, з 1929 рэдактар час. «Niepodległość» («Незалежнасць»). З 1931 старшыня Ін-та вывучэння нац.-вызв. спраў. У працах «Літва і яе народы» (1907), «Літва і Беларусь» (1912) і інш. даследаваў развіццё культуры і асветы, гісторыю бел. і літ. нац.-вызв. руху ў 19 — пач. 20 ст.

т. 4, с. 24

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

зрэз, зразу, м.

1. Дзеянне паводле дзеясл. зразаць — зрэзаць (у 1 знач.).

2. Месца, па якім зрэзана, разрэзана што‑н. Чарада нізкіх, абкораных пнёў з кропелькамі смалы на врэзах разбягалася перад вачамі. Сачанка.

3. Тое, што зрэзана; зрэзаны слой, частка чаго‑н. Высушыць першы зрэз тытуню. // Спец. Самая тонкая пласцінка тканкі, выразаная з арганізма для вывучэння мікраскапічнай будовы гэтай тканкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́працаваць, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; зак., што.

1. Зрабіць пэўную колькасць работы; вырабіць. Выпрацаваць мінімум працадзён. Выпрацаваць норму. // Развіць, выхаваць пэўныя рысы, якасці. Выпрацаваць навыкі, характар.

2. перан. Стварыць што‑н. на аснове абагульнення пэўных звестак, вопыту, вывучэння і пад.; распрацаваць. Выпрацаваць праект рэзалюцыі. Выпрацаваць агульнанацыянальныя літаратурныя нормы. □ [Нявіднаму] трэба было звязацца з партызанамі дзеда Талаша і выпрацаваць план сумеснага дзеяння. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фітатро́н

(ад фіта- + гр. thronos = месцазнаходжанне)

памяшканне са штучным кліматам для вырошчвання раслін з мэтай вывучэння ўплыву на іх тэмпературы, вільготнасці і інш. (параўн. кліматрон).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

герантапсіхало́гія

(ад гр. geron, -ntos = стары + псіхалогія)

раздзел геранталогіі, які выкарыстоўвае агульнапсіхалагічныя сродкі і методыкі для вывучэння асаблівасцей псіхікі і паводзін асоб пажылога і старога ўзросту.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

звярну́цца, звярну́ся, зве́рнешся, зве́рнецца; звярні́ся; зак.

1. З’ездзіць, схадзіць туды і назад.

Вазакі звярнуліся за дзень па тры разы.

2. да чаго. Накіраваць сваю дзейнасць на што-н., узяцца за што-н. або накіраваць паўторна сваю ўвагу на каго-, што-н.

З. да вывучэння старажытных помнікаў.

З. да перапыненай гутаркі.

3. Накіравацца да каго-н. з просьбай, па дапамогу і пад. або адрасавацца да каго-н. з якімі-н. словамі, з прамовай.

З. да ўрача.

З. з прапановай да старшыні.

|| незак. звярта́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца (да 2 і 3 знач.), зваро́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 2 і 3 знач.) і зварача́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца (разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

акіяна́рыум, акіяна́рый

|ад акіян + (акв)арыум]

вялікі басейн з марской вадой або спецыяльна выдзелены прыбярэжны ўчастак мора для развядзення, вывучэння і дэманстрацыі марскіх жывёл (рыб, дэльфінаў, цюленяў і інш.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)