Трухце́ць ‘бегчы трушком, трухаць’ (Скарбы). Магчыма, кантамінацыя папярэдняга слова з трух‑трух — гукаперайманнем бегу дробнай рыссю (ТСБМ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лупа́ціць ’бегчы (вельмі хутка знікаць)’ (браг., Мат. Гом.). Укр.лопоті́ти ’тупаць, бежучы’. У выніку кантамінацыі лупі́ць і лапаце́ць (гл.). Параўн. чэш.lupotat — аб дажджы. Адносна таго ж значэння лупі́ць параўн. рус.валаг.лупи́ть ’хутка ісці, бегчы’, серб.-харв.лу̏пити ’кінуцца, пабегчы’, балг.лу́пя ’тс’, ’хутка пабегчы’ (БЕР, 3, 521), бел.лупяну́ць ’рушыць у дарогу’ (Яруш.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Абзы́каць ’аббегаць па пустой справе (пра худога, лёгкага)’ (Юрч. Сін., 25); магчыма, да бзік. Параўн. славен.bzikati ’бегчы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Патрухіня́ць ’пайсці паспешліва’ (Сцяшк. Сл.). Да па‑ (< прасл.po‑) і трухаць ’бегчы подбегам, трухам’ (гл.). Аднак суфіксацыя няясная.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
náchspringen
*vi(s) (D) бе́гчы по́дскакам [падска́кваючы] (за кім-н., за чым-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
1. Трэсціся, дрыжаць ад страху, хвалявання; баяцца.
2.што. Растрасаць што-н., церушыць.
Т. сена.
3.што. Сыпаць у невялікай колькасці што-н. сыпкае.
Т. соль у страву.
4. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Па́даць дробнымі кроплямі, церушыць (пра дождж).
5.Бегчы трушком, подбегам.
|| зак.стру́сіць, стру́шу, стру́сіш, стру́сіць; стру́шаны (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Стуза́цца (стуза́тыся) ‘бегчы ад перапуду’ (Сл. Брэс.). Няясна. Магчыма, сюды ж стузну́ць ‘моцна штурнуць’ (ТС), тады да тузаць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
take after
а) быць падо́бным да каго́
б) бе́гчы за кім, лаві́ць каго́
в) браць пры́клад з каго́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
небяспе́чна,
1.Прысл.да небяспечны.
2.узнач.вык. Звязана з небяспекай; цягне за сабой якую‑н. небяспеку. Хадзіць тут у такую ноч небяспечна.Галавач.Бегчы далей, відаць па ўсім, было небяспечна, — можна з галавою праваліцца ў багну.Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Лапацу́к ’пацук’ (слаўг., Мат. АЛА). Відавочна, кантамінацыя лексем лапатун (< лапацець ’хутка бегчы стукаючы’) і пацук (А. А. Крывіцкі, вусн. паведамл.).