не... (а таксама ня...), прыстаўка.
Надае слову:
1) новае, процілеглае значэнне, напр., невясёлы (сумны);
2) тое ж, але з адценнем абмежаванасці, напр., неблагі;
3) значэнне адмаўлення таго, што абазначае дадзенае слова без гэтай прыстаўкі, напр.: неакуратны, непаспяховы, недалёка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
неа...
Першая састаўная частка складаных слоў, якая па знач. адпавядае слову «новы», напр.: неалагізм, неаліт, неарэалізм, неакласіцызм.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
неабарача́льны, -ая, -ае.
Такі, які не можа развівацца ў адваротным напрамку.
Н. працэс.
|| наз. неабарача́льнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
неаба́члівы, -ая, -ае.
1. Які дзейнічае неразважліва, не думае аб выніках.
Н. ўчынак.
2. Няўважлівы, нячулы.
Неабачлівыя адносіны.
|| наз. неаба́члівасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
неабве́ржны, -ая, -ае.
Тое, што і неабвяргальны.
|| наз. неабве́ржнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
неабвярга́льны, -ая, -ае.
Такі, які не можа быць абвергнуты; пераканальны, бясспрэчны.
Н. факт.
|| наз. неабвярга́льнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
неабду́маны, -ая, -ае.
Зроблены без абдумвання, неразважлівы.
Н. учынак.
Неабдуманае рашэнне.
|| наз. неабду́манасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
неабды́мны, -ая, -ае.
Велізарных памераў, бязмежны.
Н. сусвет.
|| наз. неабды́мнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
неабжы́ты, -ая, -ае.
Такі, у якім яшчэ мала жылі; неасвоены для жылля.
Неабжытая кватэра.
|| наз. неабжы́тасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
неабстраля́ны, -ая, -ае.
Які не быў у баях, не прывык да стральбы.
Неабстраляныя байцы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)