Аслабленне сіл, зморанасць ад цяжкай работы ці якога‑н. занятку. Папраўдзе, гэты чалавек не ведаў стомы.Скрыган.Таму не знаў я зморы, стомы У навальніцах, у барацьбе. А ты пытаешся, ці мог бы Жыць без кахання, без цябе.Танк./увобразнымужыв.[Лес] аціх — анямеў, самлеў у стоме, якая настала пасля лета, што агалошвала яго нядаўна рокатам з урадлівай пожні.Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
схо́ды, ‑аў ісхо́дкі, ‑дак; адз.няма.
Лесвіца; ступенькі лесвіцы. Выходзячы пасля работы з рэдакцыі, Чорны вешаў загнуты кіёк на балясіну сходаў.Лужанін.На сходах галоўнага ўвахода [Ніну] дагнаў Швыдрык.Лобан.Кожны ранак .. [Валя] разам са сваімі сяброўкамі па працы прыходзіць сюды, узбіраецца па засмечаных друзам сходках і бярэцца за кельму.Пестрак.З садовай дарожкі ў раку схадзілі к самай вадзе сходкі з парэнчамі.Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сцёрты, ‑ая, ‑ае.
1.Дзеепрым.зал.пр.ад сцерці.
2.узнач.прым. Пашкоджаны трэннем, дотыкам або тонкі ад доўгага ўжывання. Сцёрты мядзяк. □ Іліко пакрыху прывыкаў да .. работы, ужо не так балелі распараныя ногі і сцёртыя рукі.Самуйлёнак.//перан. Які страціў арыгінальнасць, своеасаблівасць. Сцёрты эпітэт. □ Гэтыя радкі куды больш пераконваюць, чым гучныя, правільныя, але сцёртыя словы некаторых газетных вершаў.Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
турката́ць, ‑коча; незак.
Разм. Утвараць характэрныя для галубоў гукі; буркаваць. Ужо маланка слепіць вочы, а дзед спакойна кажа мне: — Хаціны, дзе трубач туркоча, пярун ніколі не кране...Вялюгін.Туркоча голуб на задвор[ку].Калачынскі. Тарахцець (пра гукі машыны ў час работы). Машына аддавала, здаецца, апошнія сілы — нешта ў ёй туркатала, ірвалася, шыпела.Пестрак.Раптам апоўначы, чуем, над борам У небе туркоча наш самалёт.Тарас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фасо́нны, ‑ая, ‑ае.
1.Спец. Зроблены па пэўнаму фасону, узору. Фасонная абточка. □ Лабуда апраўдваўся, звальваў віну на слесараў, якія да гэтага часу не падалі ім нейкай там фасоннай трубы ...Краўчанка.// Звязаны з вытворчасцю такіх вырабаў. Фасонныя работы. Фасоннае ліццё.// Прызначаны для вырабу такіх рэчаў. Фасонны разец.
2.Спец. Рэльефны або ціснёны (пра тканіны). Фасонны аксаміт.
3.Разм. Тое, што і фасоністы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фрэ́зерны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да фрэзы, фрэзера. Фрэзерная галоўка.// Забяспечаны фрэзай, з фрэзай (у 1 знач.). Фрэзерны станок.// Звязаны з выкарыстаннем фрэзы (у 1 знач.). Віташкевіч становіцца гаспадаром складанага станка, на якім выконваюцца такарныя, свідравальныя, расточныя і фрэзерныя работы.Кавалёў.// Атрыманы з дапамогай фрэзы (у 2 знач.). Надбудова тая — элеватар для фрэзернага торфу, з якога мы робім брыкет.Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
odcinek
м.
1. адрэзак;
odcinek materiału — адрэзак тканіны;
odcinek czasu — адрэзак часу;
2. участак;
ważny odcinek pracy — важны ўчастак (важная галіна) работы;
odcinek obrony вайск. участак абароны;
odcinek kolejowy — перагон;
3.мат. сегмент
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
агрэга́т
(лац. aggregatus = злучаны)
1) спалучэнне рознатыповых машын, апаратаў у адну канструкцыю для сумеснай работы (напр. трубапракатны а.);
2) асобная, вузлавая частка складанай машыны, напр. рухавік аўтамабіля;
3) сукупнасць мінералаў, якія складаюць горную пароду;
4) рэчыва, утворанае механічным спалучэннем аднародных або разнародных частак.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
юрыды́чны
(лац. iuridicus = судовы)
1) звязаны з прававымі нормамі і іх практычным прымяненнем (напр. ю-ая дапамога);
2) звязаны з вывучэннем права (напр. ю-ая адукацыя);
3) які мае адносіны да арганізацыі работы ў галіне права (напр. ю-ая кансультацыя, ю-ыя органы).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
нагру́зкаж.
1. (дзеянне) Beláden n -s, Verláden n -s;
2.камерц. (груз) Last f -, -en, Ládung f -, -en;
3.тэх. Belástung f -, -en, Beánspruchung f -, -en;
працава́ць з по́ўнай нагру́зкай voll áusgelastet sein;
4. (колькасцьработы, ступеньзанятасці) Belástung f -, -en; Stúndensoll n - і -s (настаўніка)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)