стогало́сы, ‑ая, ‑ае.
У якім налічваецца сто і больш галасоў; шматгалосы. / у паэт. ужыв. І здаецца, што хутка блісне .. маланка, загрыміць стогалосы гром. Ваданосаў. А пад вечар навасёлаў [птушак] Стогалосы чуўся звон. Калачынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
харашэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; незак.
Станавіцца больш прыгожым, прывабным. І харашэе з году ў год Мой родны, вольны край. Русак. Калі [Анатоль] усміхаўся, паказваючы свае прыгожыя белыя зубы, надта харашэў з твару. Адамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цвердало́бы, ‑ая, ‑ае.
Разм. іран. Вельмі ўпарты; тугі на розум. [Каваль:] «Цвердалобы ўласнік. Пра хату сваю толькі і думае». Савіцкі. [Вера:] — Трэба было пагутарыць больш далікатна, пэўна паслухаў бы. Не цвердалобы ж ён. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чарсцве́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
1. Станавіцца чэрствым, больш чэрствым. Хлеб чарсцвее.
2. перан. Траціць чуласць, спагадлівасць. Людзі з цяжкім лёсам ад гора не чарсцвеюць, а робяцца чуллівымі і вельмі спагадлівымі. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шу́ры-му́ры, нескл.; адз. няма.
Разм. Любоўныя справы, прыгоды. Купрыяніха, што шуры-муры закруціла з папом, два тыдні на вуліцу не паказвалася і дала слова больш ніколі не хадзіць у царкву. Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мажны́ ’рослы, поўны, моцнага целаскладу’ (ТСБМ), ’тоўсты’ (Інстр. III), карэліц. ’моцны, дужы’ (Сцяшк.), можны ’багаты’, мажнейшы ’багацейцы’ (Нас.). Магчыма, паланізм. Параўн. польск. możny ’багаты, буйны, уплывовы’. Да магчы́ (гл.). Утворана ад mog‑tʼi пры дапамозе суф. ‑ьnъ. Махэк₂ (371) адрознівае дзве лексемы: možný ’магчымы’ і možný ’багаты’, якую выводзіць з mohouitý < ведыйск. maghávat ’які дае багатыя дары’. Сюды мажней ’мацней’, ’больш магчыма’, ’больш багата’ (Нас.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прыду́маць, прыдумля́ць áusdenken* vt, erdénken* vt, ersínnen* vt; erfínden* vt;
ён не мог прыду́маць і́ншага вы́йсця er fand kéinen ánderen Áusweg;
я больш нічо́га не магу́ прыду́маць ich bin mit méiner Wéisheit [méinem Latéin] am Énde
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
◎ Кло́тнік ’васілёк лугавы’; «клотнік і васілёк у жыця, толькі клотшк больш фіялетавы» (Сл. паўн.-зах., 2, 478). Магчыма, да польск. kłot ’абмалочаны сноп’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Паўдзевята́, поўдзевята́ ’мера вагі = 8,5 кг’ (навагр., Сл. ПЗБ). Параўн. літ. pusdeviñto ’восем з паловай’, лат. pusʼdeviņi ’палавіна дзевятай’. Больш падрабязна гл. паўтара́.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
брэйн-дрэ́йн
(англ. braindrain, ад brain = мозг + drain = уцечка)
адток спецыялістаў, вучоных, інтэлектуалаў з краін, дзе адносна нізкі ўзровень жыцця, у краіны з больш высокім узроўнем; «уцечка мазгоў».
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)