экспедыцы́йны, ‑ая, ‑ае.

1. Спец. Які мае адносіны да экспедыцыі (у 1 знач.). Экспедыцыйная кантора. Экспедыцыйная аперацыя. □ На першым паверсе размяшчаліся экспедыцыйны аддзел, розныя складзікі, бібліятэка, архіў і кватэра дворніка. Машара.

2. Які мае адносіны да экспедыцыі (у 2, 3 знач.). Экспедыцыйнае памяшканне.

3. Які мае адносіны да арганізацыі, правядзення экспедыцыі (у 4 знач.). Экспедыцыйны сектар. Экспедыцыйнае ўпраўленне. // Прызначаны, сфарміраваны для экспедыцыі. З гадзіну назад нас прывёз сюды зялёны экспедыцыйны газік. Аляхновіч. У сакавіку 1937 года на фронт прыбыў італьянскі экспедыцыйны корпус. «ЛіМ». / у знач. наз. экспедыцы́йнае, ‑ага, н. Работы падыходзілі да канца. Мурашоў загадаў Ганне збіраць экспедыцыйнае ў сенцы. Лукша.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ярлы́к, ‑а, м.

1. Гіст. Грамата ханаў Залатой Арды, у якой выкладаліся распараджэнні хана адносна кіравання асобнымі падуладнымі ёй абласцямі. Ярлык на княжанне.

2. Уст. Пісьмовае распараджэнне на выдачу чаго‑н.

3. Лісток на чым‑н. з указаннем назвы, колькасці, месца вырабу, нумара і пад. Багажны ярлык. □ На многіх таварах не было ярлыкоў з цэнамі. «Звязда».

4. перан. Шаблонная характарыстыка каму‑, чаму‑н.; уласцівасць, якасць, якая прыпісваецца каму‑, чаму‑н. па традыцыі, звычны і пад. «У нас часам, як прыклеяць ярлык заводу ці чалавеку — канец. І як бы ні працаваў потым, нічога не паможа», — сумна падумаў Максім Сцяпанавіч. Карпаў.

•••

Вешаць ярлык гл. вешаць.

[Ад цюрк. ярлэк — загад.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Кандзю́х ’жывот’ (Нас., чач., Мат. Гом.), ’тоўстая кішка свінні’ (Нас.), да кіндзюк (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Во́льна ’павольна’ (Нас., Касп.); ’магчыма, дазволена’ (Нас.). Да воля (гл.). Параўн. таксама паволі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Валакня́ ’павольнае дзеянне, цяганне па судах і пад.’ (Нас.). Да валакці ’марудзіць’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Агу́дзіць ’асудзіць, абгаварыць, зганіць’ (Нас., Гарэц., Бяльк.), агужываць ’тс’ (Нас.) да гудзіць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Адбаўля́цца ’імкнуцца пазбавіцца каго-небудзь’ (Нас.), адбаўляць ’змяншаць; частаваць’ (Нас., Касп.). Гл. бавіцца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

приме́р

1. (образец) пры́клад, -ду м., узо́р, -ру м.;

приме́р му́жества пры́клад (узо́р) му́жнасці;

взять для приме́ра узя́ць для пры́кладу (за ўзор);

он явля́ется для нас приме́ром ён з’яўля́ецца для нас узо́рам (пры́кладам);

2. (частный случай) пры́клад, -ду м.;

приведём приме́р прывядзём (во́зьмем) пры́клад;

3. мат. пры́клад, -ду м.;

реше́ние приме́ров рашэ́нне пры́кладаў;

для приме́ра для пры́кладу;

к приме́ру сказа́ть напры́клад;

4. не в приме́р а) (кому, чему) не то́е што (хто, што), не так як (хто, што) ставится в середине или в конце предложения и выделяется запятыми; (в отличие) у адро́зненне (ад каго, чаго); (в противоположность) у супрацьле́гласць (каму, чаму); не ў пры́клад (каму, чаму);

не в приме́р про́чим не то́е што (не так як) і́ншыя; б) (гораздо) зна́чна; (несравненно) непараўна́на;

его́ расска́з не в приме́р интере́снее яго́ раска́з (апо́вед) зна́чна (непараўна́на) цікаве́йшы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ваўкаўня́

1. Яма для лоўлі ваўкоў (БРС).

2. Небяспечнае месца (Нас.).

ур. Каля Ваўкаве́нькі Стаўбц. (Прышч.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

га́тчына

1. Дарога на балоце (Слаўг.).

2. Вялікая плаціна, застава (Нас.).

в. Гатчына Віц. (Рам. Мат.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)