канцэ́пцыя, ‑і, ж.
1. Сістэма поглядаў, спосаб разумення якіх‑н. з’яў. Гісторыка-філасофская канцэпцыя. Эстэтычная канцэпцыя.
2. Асноўная думка, агульная задума твора. Характэрна і назва апавядання — «Не згасне сонца». Яна сама вызначае аптымістычную канцэпцыю твора. Арабей. Заканчвалася «Новая зямля» ў паслякастрычніцкі час, і гэта не магло не адбіцца на ідэйна-творчай канцэпцыі яе. Адамовіч.
[Лац. conceptio.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прэмія́льны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да прэміі. Прэміяльная сістэма заахвочвання. Прэміяльны фонд. // Які з’яўляецца прэміяй. Прэміяльныя грошы. □ З дому выйшаў дзед Аўсей З прэміяльным патэфонам. Калачынскі. // у знач. наз. прэмія́льныя, ‑ых. Грошы, якія выплачваюцца ў якасці прэміі. Бухгалтэрыя калгаса імя Дзяржынскага выдала Гецольдам адных прэміяльных трыццаць тысяч рублёў і дзвесце кілаграмаў цукру! Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вентыля́цыя
(лац. ventilation = праветрыванне)
1) паветраабмен у памяшканнях, які рэгулюецца;
2) сістэма ўстройстваў, якія ствараюць такі паветраабмен.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
каналіза́цыя
(фр. canalisation, ад лац. canalis = труба)
сістэма труб, падземных каналаў для выдалення нечыстот (напр. гарадская к.).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
аўтатро́н
(ад аўта- + гр. thronos = цэнтр)
сістэма аўтаматычнага кантролю і рэгулявання дакладнай устаноўкі друкарскіх формаў пры друкаванні на ратацыйных машынах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
біяге́ль
(ад бія- + лац. gelo = застываю)
студзінападобная або цвёрдая структураваная калоідная сістэма біялагічнага паходжання з вадкім дысперсійным асяроддзем; разнавіднасць геляў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
дэцэнтраліза́цыя
(ад дэ- + цэнтралізацыя)
1) сістэма кіравання, пры якой частка функцый цэнтральнай улады пераходзіць да мясцовых органаў;
2) адмена цэнтралізацыі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
фотатэлегра́фія фотатэлеграфі́я
(ад фота- + тэлеграфія)
сістэма дакументальнай электрычнай сувязі, якая забяспечвае ўзнаўленне на адлегласці нерухомых адлюстраванняў (чарцяжоў, фатаграфій і інш.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
эўры́стыка
(ад гр. heurisko = знаходжу)
1) сістэма лагічных прыёмаў і правіл тэарэтычнага даследавання;
2) метад навучання пры дапамозе навадных пытанняў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
спосаб, сродак, прыём, правіла, дарога, шлях, мера, метад, манера, сістэма; ход, ключ, адмычка, стыль, форма, манеўр (перан.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)