армі́раваць
(лац. armare = умацоўваць)
умацоўваць матэрыял або часткі канструкцыі элементамі з больш трывалага матэрыялу, напр. уводзіць у бетон стальную арматуру, у шкло металічную сетку.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
біярэдуцэ́нты
(ад бія- + лац. reducens, -ntis = які вяртае, аднаўляе)
арганізмы, якія мінералізуюць арганічнае рэчыва — раскладаюць яго на больш простыя неарганічныя злучэнні (пераважна грыбы, бактэрыі).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
віва́чэ
(іт. vivace)
1) муз. хуткі тэмп, больш хуткі, чым алегра, але павольнейшы за прэста;
2) музычны твор або яго частка ў такім тэмпе.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
гомаалелі́зм
(ад гома- + алелізм)
існаванне гена ў дзвюх або больш формах (алелях), што ўяўляюць сабой відазмяненні аднаго і таго ж яго ўчастка (параўн. гетэраалелізм).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
інтэрферо́н
(ад лац. inter = паміж + ferre = несці)
рэчыва, якое выпрацоўваецца клеткамі пасля кантакту з вірусам і робіць іх больш-менш неўспрымальнымі да віруснай інфекцыі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
мадэра́та
(іт. moderato)
1) муз. умераны тэмп, больш хуткі, чым анданціна, але павольнейшы за алегрэта;
2) музычны твор або яго частка ў такім тэмпе.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
метастабі́льны
(ад мета- + стабільны);
м. стан — адносна ўстойлівы стан, з якога цела можа перайсці ў больш устойлівы стан пад уздзеяннем знешніх фактараў або самаадвольна.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
мультывале́нты
(ад мульты- + лац. valens, -ntis = моцны)
аб’яднанні больш чым дзвюх храмасом, якія зрэдку ўтвараюцца пры даспяванні палавых клетак на стадыі меёзу (параўн. біваленты).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
ВО́ЧНАЯ СТА́ЎКА,
следчае дзеянне, якое заключаецца ў адначасовым допыце дзвюх (або больш) асоб, у паказаннях якіх выяўлены істотныя супярэчнасці. Праводзіцца па ініцыятыве следчага, суда, пракурора для атрымання больш праўдзівых звестак ці з мэтай высветліць, якое з ранейшых паказанняў адпавядае сапраўднасці. Парадак правядзення вочнай стаўкі рэгламентуецца КПК Рэспублікі Беларусь.
т. 4, с. 281
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
жа́льба, ‑ы, ж.
1. Смутак, туга, бедаванне. «Вось і ўсё, — з жальбай паглядзеўшы на школу, падумала былая настаўніца, — больш мне сюды ніколі не прыйсці, не сустрэцца з гаманлівай дзетварой». Шчарбатаў. Шчырасць бабулі і гэтыя яе слёзы ўзрушылі Андрыяна. Нейкая жальба падступала да горла, перашкаджала гаварыць. Марціновіч.
2. Скарга, нараканне. Здаецца, усё разумее Люба, але больш маўчыць, як бы носіць у сабе затоеную жальбу і крыўду на кагосьці, вядомага толькі ёй. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)