бяздо́глядны, ‑ая, ‑ае.

Які расце, жыве без догляду. [Алесь] хацеў бы цяпер быць табе [настаўніцы] удзячным за падарунак яго амаль бяздогляднаму малалецтву. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адле́зці, ‑зу, ‑зеш, ‑зе; зак.

Разм. Перастаць чапляцца, адчапіцца. [Малодка:] — Ахты, рагатун пракляты! Адлезь, табе кажу, а то, брат, поўху зловіш. Гарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аблуза́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Ачысціць ад шкарлупіны, кары і пад. [Платон:] — На, патрымай, а я табе часнаку аблузаю, закусіш. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ёлупень, ‑пня, м.

Тое, што і ёлуп. «Нічога ты, ёлупень, не разумееш. І ніколі табе не зразумець нас», — падумала Валя. Сіняўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пагаспада́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак.

Гаспадарыць некаторы час. [А ўдоцця:] — Збіраюся паехаць у Ленінград, дык табе прыйдзецца некалькі дзён у мяне пагаспадарыць. Гаўрылкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ты, род., вин. цябе́, дат., предл. табе́, твор. табо́й, табо́ю; мн. вы

1. мест. личн. ты;

2. в знач. частицы, разг., дат. тебе́;

гэ́та табе́ не абы́-штоэ́то тебе́ не лишь бы что;

(быць) на ты — (быть) на ты;

бог з табо́ю!уст. бог с тобо́й!;

бог цябе́ ве́даеуст. бог тебя́ зна́ет;

вось табе́ — вот тебе́;

вось табе́ і на (ма́еш)! — вот тебе́ и на!;

дзе ты ба́чыў — как бы не так;

каб на цябе́ лі́ха — чтоб на тебя́ чёрт, чтоб тебе́ пу́сто бы́ло;

каб ты ло́пнуў!бран. чтоб ты ло́пнул!;

соль табе́ ў во́чы — соль тебе́ в глаза́;

ціпу́н табе́ на язы́к — типу́н тебе́ на язы́к;

чорт з табо́й — чёрт с тобо́й;

ты на гару́, чорт за нагу́погов. ты на́ гору, чёрт за́ ногу;

калі́ ты курэ́ц, то насі́ лю́льку і тытуне́цпогов. дру́жба дру́жбой, а табачо́к врозь;

на табе́, бо́жа, што мне (нам) няго́жапогов. на тебе́, бо́же, что мне (нам) него́же

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

зганьбава́ць, ‑бую, ‑буеш, ‑буе; зак., каго-што.

Тое, што і зганьбіць. Сашка зганьбаваў .. [Надзю], а маці яго — на табе, у адведкі прыйшла. Гроднеў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тату́ля, ‑і, м.

Нар.-паэт. Ласк. да тата. Я ў той жа дзень, мой дарагі татуля, Пішу табе свой франтавы адказ. Астрэйка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чака́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. каго-чаго, з дадан. і без дап. Знаходзіцца, заставацца дзе-н., разлічваючы на чый-н. прыход, з’яўленне і пад. каго-, чаго-н. ці здзяйсненне чаго-н.

Ч. таварыша.

Аўтобус чакаў пасажыраў.

2. чаго, з дадан. і з інф. Спадзявацца, прадбачваць што-н., разлічваць на што-н.

Ён ужо нічога добрага не чакаў.

Ч. вясцей.

Ён не чакаў сустрэць тут знаёмага.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), каго-што. Быць наканаваным каму-н., прадбачыцца.

Яго чакалі непрыемнасці.

Ніхто не ведае, што яго чакае.

4. заг. чака́й(це). Ужыв. як папярэджанне, пагроза: як я табе дам! Я табе пакажу! і пад.

Зноў падмануў? Ну чакай жа!

Не чакай дабра — пра магчымасць бяды, непрыемнасці ад каго-, чаго-н.

Чакаць з мора пагоды (разм., неадабр.) — спадзявацца, разлічваць на што-н., застаючыся пасіўным; безнадзейна чакаць.

Чакаць не дачакацца (разм.) — з нецярпеннем, прагна чакаць.

|| наз. чака́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

няго́жа нареч., в знач. сказ., разг. него́же;

на табе́, бо́жа, што мне н.погов. на тебе́, бо́же, что мне него́же

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)