Verbum

по́люс, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Адзін з двух пунктаў перасячэння ўяўнай восі вярчэння Зямлі з зямной паверхняй, а таксама мясцовасць вакол гэтых пунктаў.

Паўночны п.

2. Адзін з двух супрацьлеглых канцоў электрычнага ланцуга або магніта (спец.).

Дадатны, адмоўны п.

3. перан. Што-н. зусім супрацьлеглае чаму-н. іншаму (кніжн.).

Гэтыя характары — два полюсы.

○

Полюсы свету (спец.) — пункты перасячэння нябеснай сферы т.зв. воссю свету, вакол якой адбываецца сутачнае вярчэнне гэтай сферы.

Паўночны і Паўднёвы полюсы свету.

Полюсы холаду (спец.) — вобласці найбольш нізкіх зімовых тэмператур на зямной паверхні.

Магнітныя полюсы Зямлі (спец.) — пункты на зямной паверхні, у якіх магнітная стрэлка з гарызантальнай воссю вярчэння прымае вертыкальнае становішча.

|| прым. по́люсны, -ая, -ае (да 2 знач.).

П. ток.

эмпірыякрытыцы́зм, -у, м.

Суб’ектыўна-ідэалістычны кірунак у філасофіі і метадалогіі навукі канца 19 — пачатку 20 ст., які адмаўляе аб’ектыўнае існаванне матэрыяльнага свету і разглядае яго як з’яву свядомасці і спалучэнне адчуванняў індывіда.

маніфе́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

1. Урачысты пісьмовы зварот вярхоўнай улады да народа.

2. Пісьмовая адозва з выкладам якіх-н. палажэнняў праграмнага характару.

Літаратурны м.

М. да народаў свету.

адгарадзі́цца, -раджу́ся, -ро́дзішся, -ро́дзіцца; зак.

1. Аддзяліцца, паставіўшы якую-н. агароджу.

А. высокім плотам.

А. шырмай.

2. перан. Адасобіцца, парваць сувязь з кім-н.

А. ад усяго свету.

|| незак. адгаро́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

неадушаўлёны, -ая, -ае.

1. Які не адносіцца да свету жывых істот; нежывы.

Неадушаўлёныя прадметы.

2. У граматыцы: які адносіцца да катэгорыі назоўнікаў, што абазначаюць розныя з’явы рэчаіснасці, нежывыя прадметы.

|| наз. неадушаўлёнасць, -і, ж.