со́цкі, ‑ага, м.

У дарэвалюцыйнай Расіі — выбарная асоба з сялян, якая дапамагала паліцыі падтрымліваць парадак у вёсках. Ураднік апусціў вочы і зірнуў на стражніка, стражнік — на соцкага. Соцкі стаяў бокам і смяяўся ў рукаў. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рамя́ Рукаў ракі (Капацэвічы Маз.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

sleeve

[sli:v]

n.

рукаво́ n., рука́ў -ва́ m. (во́праткі)

•

- have smth up one’s sleeve

- laugh in one’s sleeve

- laugh up one’s sleeve

- roll up one’s sleeves

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

таргану́ць zúpfen vt, zíehen* vi (чым-н mit D, за што-н an D);

таргану́ць за рука́ў am Ärmel zúpfen [zíehen*]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

Манжэт, манжэта ’абшлаг рукава кашулі, блузкі, калашыны штаноў і інш.’ (ТСБМ, Яруш.). Праз рус. мову (Крукоўскі, Уплыў, 79) з франц. manchette ’рукаўчык’ — памянш. manche ’рукаў’, якое з лац. manica ’рука’ (Фасмер, 2, 568–569; Голуб-Ліер, 302).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ма́нькі ’шарсцяныя рукавіцы з адным вялікім пальцам’ (жытк., ДАБМ, к. 333). Рус. арх. ма́ньки ’рабочыя пальчаткі без пальцаў’, ярасл., уладз., валаг., пск., цвяр. ма́нька ’жаночая муфта’. Да манька ’муфта’, якое з італ. manica ’рукаў’ (Фасмер, 2, 571).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ärmel

m -s, - рука́ў (вопраткі)

das lässt sich nicht aus dem ~ schütteln — гэ́та спра́ва нялёгкая

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Ато́ка ’рукаў ракі’ (Касп., Яшкін), ’востраў’ (Яшкін. дыс.), ст.-бел. отокъ ’тс’. Рус. дыял. ото́к ’тс’, ото́ка ’нізіна; сажалка’, польск. otok ’востраў’ (Нітшэ, 198, 298), ст.-польск. otok ’рака’, ’луг, абкружаны вадой’, otoka ’частка лесу з пасекай’. Серб.-харв. о̏ток ’востраў’, о̏тока ’рукаў ракі’ (Шутц, Geogr., 69, 71, 80), балг. дыял. оток ’ручай’ (ZfslPh, 9, 37), славен. otòk ’востраў’. Ст.-слав. отокъ ’тс’, ст.-рус. отокъ ’востраў’, ’мыс’, ’край’. Абодва сучасныя беларускія значэнні да праслав. *tek‑/tok‑, але ў значэнні ’рукаў ракі’, відаць, з прэфіксам otъ‑ (*ototok‑a), а ў значэнні востраў з прэфіксам o(b)‑, у першым выпадку — ’тое, што адцякае’ (параўн. пратока, прытока), а ў другім — ’тое, што абкружае’ (параўн. атачыць). Думка Блесэ, SB, V, 8, пра запазычанне з балтыйскай гэтага слова (параўн. літ. дыял. ãttaka(s), лат. attaka ’рукаў ракі, востраў’) выклікае абгрунтаваныя сумненні Урбуціса, Baltistica, V (1), 1969, 48; улічваючы пашырэнне славянскіх слоў, тут хутчэй балтыйскае запазычанне з беларускай. Мартынаў (SlW, 61–62) лічыць, што абодва значэнні атока вынікалі на аднолькавай фармальнай базе: *o(b)‑tok‑a, толькі ў адным выпадку гэтым словам абазначалася ’тое, што абцякае’, а ў другім — ’тое, вакол чаго абцякае’ (тое, што абцякаецца). Ён таксама лічыць, што бел.-серб.-харв. ізалекса дазваляе лічыць праслав. otokъ абазначэннем рачнога вострава ў процілегласць да *ostrovъ ’востраў наогул’ (параўн., аднак, у Бярынды: отокъ морскій: отнога, лиман, або островъ, выспа).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

arm​1 [ɑ:m] n.

1. рука́ (ад кісці да пляча);

at arm’s length на адле́гласці вы́цягнутай рукі́;

under the arm пад па́хай

2. рука́ў (адзення);

The arms need shortening. Рукавы трэба ўкараціць.

3. ру́чка (крэсла); падлако́тнік

4. : the arm of the river рука́ў ракі́

♦

arm in arm пад руку́/пад ру́чку;

with open arms сардэ́чна, ра́дасна, ве́тліва;

keep smb. at arm’s length трыма́ць каго́-н. на адле́гласці

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

тармасі́ць несов., разг.

1. тормоши́ть, тереби́ть;

т. за рука́ў — тормоши́ть (тереби́ть) за рука́в;

2. перен. (приставать, не давать покоя) тормоши́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)