грундштрыхі́
(ням. Grundstrich = тлустая рыска)
вертыкальныя штрыхі літар, якія з’яўляюцца асновай большасці знакаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
дрэдно́ут
(англ. dreadnought = літар. бясстрашны)
буйны браняносец з магутнай артылерыяй, папярэднік сучаснага лінкора.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
э́ндсы
(англ. ends = літар. канцы)
абрэзкі дошак да 2,4 м даўжыні (параўн. дылены).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Ву́тка ’качка’ (Касп., Шат., Грыг., ДАБМ, карта № 297), рус. у́тка, укр. ву́тка. Прасл. *ǫtъka; параўн. літ. antuka ’кулік’, ãntukas ’Saxicola oenanthes’ (Буга, РФВ, 72, 202; Фасмер, 4, 174). Гл. ву́тва, ву́ціца. У знач. ’выдумка’ і ’медыцынская пасудзіна’ запазычанне ў літар. мову з рус. (Крукоўскі, Уплыў, 29, 99), дзе ў сваю чаргу першае — калька з франц. canarde ’качка’ і ’газетная выдумка’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Заваруха ’сумятня’. Рус. дыял. завару́ха ’гатунак кашы; цеста; закваска’; літар. ’сумятня’. Пашыранае ў рус. дыялектах значэнне ’гатунак кашы’ першаснае, ’сумятня’ пераноснае (параўн. заварыць кашу). Паколькі ў бел. фіксуецца другаснае значэнне, магчыма, што слова запазычана з рус. Пры замацаванні гэтага значэння трэба ўлічваць і перан. завіруха ’сумятня’, адзначанае ўжо Насовічам, якое магло кантамінавацца з заваруха. Заваруха ўтворана з суфіксам ‑уха ад дзеяслова завары́ць (завари́ть).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сафі́т, софі́т ’падшыўка дошак да столі’ (ТС), су́фіт, суфэ́т ’столь’ (Сл. Брэс.). Этымалагічна тое ж, што і літар. сафі́т ’паверхня якой-небудзь архітэктурнай дэталі, якую можна бачыць знізу’, ’прыстасаванне ў карнізе, якое дае рассеянае святло і інш.’ (ТСБМ). З італ. soffiito ’столь’ (ТСБМ, там жа) праз заходнееўрапейскія мовы; у першым значэнні праз польск. sufit ’ніжняя паверхня столі; столь’; гл. SWO, 710.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ве́рмут
(ням. Wennut = літар. палын)
алкагольны напітак, прыгатаваны з вінаграднага віна і настою траў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
да́йка
(англ. dike = літар. перагародка, каменная сцяна)
пластападобнае магматычнае цела (інтрузія), абмежаванае паралельнымі плоскасцямі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
каньён
(ісп. canon = літар. труба)
вузкая глыбокая рачная даліна, дно якой цалкам занята рэчышчам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
капры́чыо
(іт. саргіссіо = літар. капрыз, прыхамаць)
муз. інструментальная п’еса свабоднай будовы ў віртуозным стылі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)