абкажу́шваць

‘адбіваць ударамі скуру; абыгрываць у карты каго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. абкажу́шваю абкажу́шваем
2-я ас. абкажу́шваеш абкажу́шваеце
3-я ас. абкажу́швае абкажу́шваюць
Прошлы час
м. абкажу́шваў абкажу́швалі
ж. абкажу́швала
н. абкажу́швала
Загадны лад
2-я ас. абкажу́швай абкажу́швайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час абкажу́шваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

заи́гранный

1. (истрёпанный — о картах) зашмальцава́ны;

ста́рые заи́гранные ка́рты стары́я зашмальцава́ныя ка́рты;

2. (утративший свежесть) зайгра́ны;

заи́гранная пье́са зайгра́ная п’е́са.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

по́кер, ‑а, м.

Від гульні ў карты.

[Англ. poker.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падкідны́, -а́я, -о́е.

У выразе: падкідны дурань — картачная гульня, у якой партнёры, паводле ўмоў гульні, па чарзе падкідваюць аднаму з ігракоў пэўныя карты, каб той адбіў іх.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ка́рта, -ы, ДМ ка́рце, мн. -ы, карт, ж.

1. Зменшаны чарцёж зямной паверхні, зорнага неба або паверхні якой-н. планеты.

Геаграфічная к.

К.

Месяца.

Астранамічная к.

2. Адзін з цвёрдых папяровых лісткоў, якія складаюць калоду для гульні і адрозніваюцца паміж сабой па намаляваных на іх умоўных фігурах або ачках чатырох масцей.

Калода карт.

3. мн. Гульня пры дапамозе калоды такіх лісткоў.

Гульня ў карты.

4. Бланк для запаўнення якімі-н. звесткамі.

Санаторная к.

◊

Зблытаць карты — разладзіць, парушыць чые-н. планы, намеры.

І карты ў рукі — пра таго, хто мае ўсе магчымасці, умовы для чаго-н.

Карта біта — пра чый-н. правал, пройгрыш.

Раскрыць карты — перастаць трымаць у тайне свае планы і намеры.

Ставіць на карту што — рызыкаваць чым-н., спадзеючыся на выгаду, выйгрыш.

|| прым. карцёжны, -ая, -ае (да 3 знач.) і ка́ртачны, -ая, -ае (да 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

леге́нда², -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, леге́нд і -аў, ж. (спец.).

1. Сукупнасць умоўных знакаў і тлумачэнняў да карты, схемы, плана і пад.

2. Надпіс на манеце.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

put one’s cards on the table

выклада́ць ка́рты на стол, адкры́ць свае́ ка́рты

to show one’s cards — раскры́ць ка́рты

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

тасава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны; незак., што.

Перамешваць (ігральныя карты).

|| зак. стасава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны.

|| наз. тасава́нне, -я, н. і тасо́ўка, -і, ДМ -со́ўцы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перакартава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., што.

Разм. Ператасаваць карты.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ка́ртачны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да карты, карт (у 2 знач.). Картачная гульня. // Звязаны з гульнёй у карты. Картачны доўг. // Прызначаны для гульні ў карты. Картачны стол.

2. Які мае адносіны да карткі (у 1, 4 знач.). Картачны каталог.

•••

Картачная сістэма гл. сістэма.

Картачны домік гл. домік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)