1. Übergabe f -, -n, Áushändigung f -, -en, Áusgabe f -, -n; Ertéilung f -, -en, Áusstellung f -, -en канц (дакумента); Áuszahlung f -, -en (выплата);
вы́дача ліцэ́нзіікамерц Lizénzerteilung f;
вы́дача на ру́кіÁushändigung f;
2. (злачынца іншай дзяржаве) Áuslieferung f -, -en
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
АРМЕ́НІЯ МАЛА́Я,
гістарычная вобласць у вярхоўях рэк Еўфрат, Лікус, Галіс. З яе тэр. звязана фарміраванне арм. народа і стараж.-арм. мовы. Уваходзіла ў дзяржаву Ахеменідаў. Пры Аляксандру Македонскім пад уладай македанян, з 322 да н.э.самаст. царства са сталіцай у г. Ані-Камах. З канца 2 ст. да н.э. належала Пантыйскай дзяржаве, пазней Рымскай імперыі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ахлакра́тыя
(ад гр. ochlos = натоўп + -кратыя)
1) панаванне «натоўпу» ў старажытнагрэчаскіх вучэннях аб дзяржаве (Платон, Арыстоцель);
2) улада грамадска-палітычных груповак, якія апелююць да папулісцкіх настрояў у найбольш прымітыўных варыянтах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
натыфіка́цыя
(с.-лац. notificatio, ад лац. notificare = рабіць вядомым)
1) афіцыйнае паведамленне дзяржавай іншай дзяржаве аб сваёй пазіцыі ў адносінах да пэўнага пытання знешняй палітыкі;
2) паведамленне аб апратэставанні вэксаля.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
дзяжу́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак.
1. Быць дзяжурным (у 1 знач.). Дзяжурыць ля тэлефона. □ У гарачыя дні малацьбы і адпраўкі хлеба дзяржаве Грысь сам і дзяжурыў на пароме, бо ніхто так не ўмеў наладзіць усе пераправачныя прылады, як гэта мог зрабіць стары Вячэра.Кулакоўскі.
2. Неадлучна знаходзіцца дзе‑н. пры кім‑, чым‑н. з якой‑н. мэтай. [Пан Яндрыхоўскі:] Падрыхтаваць сорак фурманак, каб дзяжурылі тут, у маёнтку.Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ла́зня, ‑і, ж.
1. Спецыяльнае памяшканне, дзе мыюцца і парацца. Памыцца ў лазні. □ Старая хата была перанесена на лог і пераабсталявана пад лазню, у якой мылася ўся вёска.Хадкевіч.
2.Разм. Мыццё ў такім памяшканні. Змяніць бялізну пасля лазні.
3.перан.Разм. Наганяй, суровая вымова. [Верабейчык:] — Калі не ліквідуем недахопы ў правядзенні ўборкі і здачы хлеба дзяржаве — будзе нам усім лазня. Гарачанькая!Савіцкі.
•••
Даць (задаць) лазнюгл. даць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спрыя́нне, ‑я, н.
1.Дзеяннепаводлезнач.дзеясл. спрыяць.
2. Добра зычлівыя адносіны да каго‑, чаго‑н., добразычлівасць. — Можа, ваша школа мае якія-небудзь прэтэнзіі да валаснога праўлення? — у тым жа тоне спрыяння распытваў далей пісар.Колас.
•••
Прынцып найбольшага спрыяння — у міжнародным праве — адзін з найважнейшых прынцыпаў рэгулявання міждзяржаўных эканамічных адносін, адпаведна якому кожная з дагаворных дзяржаў абавязваецца прадастаўляць іншай тыя ж правы і льготы, што і любой трэцяй дзяржаве.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
БАЯ́РСКАЯ ДУ́МА,
1) у Кіеўскай дзяржаве 10 — 1-й пал. 12 ст. нарада князя з дружынай (князевымі мужамі, думцамі) і інш. набліжанымі асобамі (напр., земскімі баярамі).
2) У перыяд феад. раздробленасці Русі савет знатных васалаў пры князю ў вял. і ўдзельных княствах.
3) У цэнтралізаванай Рускай дзяржаве канца 15 — пач. 18 ст. пастаянны саслоўна-прадстаўнічы орган арыстакратыі пры вял. князю (з 1547 цары). Мела дарадчы характар, абмяркоўвала пытанні ўнутр. і знешняй палітыкі. Складалася з думных чыноў (баяраў, акольнічых, думных дваранаў, думных дзякоў), колькасць якіх мянялася; супрацоўнічала з Разрадным і Пасольскім прыказамі. Скасавана Пятром І у 1711 у сувязі са стварэннем Сената.
Літ.:
Зимин А.А. Формирование боярской аристократии в России во второй половине XV — первой трети XVI в. М., 1988;
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
сатэлі́т
(лац. satelles, -llitis = спадарожнік, паплечнік)
1) спадарожнік планеты (напр. Месяц — с. Зямлі);
2) дзяржава, фармальна незалежная, а фактычна падпарадкаваная іншай, больш моцнай дзяржаве;
3) перан. паслугач, выканаўца чужой волі.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
канцэ́сія
(лац. concessio = дазвол, уступка)
1) дагавор аб перадачы замежнай фірме ў эксплуатацыю на пэўны тэрмін прыродных багаццяў, прадпрыемстваў і іншых гаспадарчых аб’ектаў, якія належаць дзяржаве;
2) прадпрыемства, якое арганізавана на аснове такога дагавору.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)