ко́нчыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак.

1. што, а таксама з чым і з інф. Завяршыць, давесці да канца, закончыць.

К. касьбу.

К. з рамонтам.

К. чытаць.

2. што чым. Зрабіць што-н. у заключэнне, закончыць чым-н.

К. артыкул цытатай.

К. выступленне заклікамі.

3. што, з чым і з інф. Палажыць канец чаму-н., спыніць што-н.

К. гулянкі.

К. з п’янствам.

К. бяздзейнічаць.

4. што. Завяршыць навучанне дзе-н.

К. аспірантуру.

5. каго (што). Звесці са свету (разм.).

Дрэнна (кепска) кончыць — пра ганебны канец чыйго-н. жыцця або дзейнасці.

Кончыць жыццё — памерці.

|| незак. канча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ні́зкі, -ая, -ае; ні́жэйшы.

1. Малы па вышыні, які знаходзіцца на невялікай вышыні ад зямлі.

Нізкае дрэва.

Н. плот.

Ляцець нізка (прысл.).

2. Які не дасягнуў звычайнай сярэдняй нормы, пэўнага ўзроўню.

Н. ціск.

Нізкая тэмпература.

3. Дрэнны па якасці або наогул дрэнны.

Нізкая якасць драўніны.

4. перан. Подлы, ганебны.

Н. учынак.

Так рабіць нізказнач. вык.).

5. У 18 — пачатку 19 ст. пра стыль мовы: звычайны, просты, не прыняты ў літаратуры.

6. Невялікай вышыні (пра гукі, голас і пад.).

Н. бас.

Н. голас.

Спяваць нізка (прысл.).

|| памянш.-ласк. ні́зенькі, -ая, -ае (да 1 знач.).

|| наз. ні́засць, -і, ж. (да 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

учы́нак м Tat f -, -en; Hndlung f -, -en;

сме́лы учы́нак ine kühne Tat;

высакаро́дны учы́нак ine dle Hndlung;

гане́бны учы́нак nehrenhafte Hndlung;

безразва́жны учы́нак kpfloses Vrgehen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

поро́чный

1. распу́сны; разбэ́шчаны; сапсава́ны; гане́бны;

поро́чный хара́ктер сапсава́ны (разбэ́шчаны, распу́сны) хара́ктар;

2. в др. знач. зага́нны;

поро́чные ме́тоды зага́нныя ме́тады;

поро́чный круг зага́нны круг.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сканда́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які з’яўляецца скандалам (у 1 знач.); які ганьбіць каго‑н., ганебны. Скандальная падзея. □ Ніколі.. [Тарас] не паводзіў сябе так з дзяўчатамі. І ніт колі не трапляў у такое скандальнае становішча. Шамякін. Ціхая, рахманая з выгляду, .. [Шурачка], аднак, мела скандальную славу. Карпаў.

2. Які мае адносіны да скандалу. Скандальны дзень. // Які апісвае што‑н. ганебнае. Скандальная хроніка буржуазнай прэсы.

3. Разм. Які пастаянна ўчыняе скандалы (у 2 знач.). Скандальны чалавек.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

infamous

[ˈɪnfəməs]

adj.

1) нясла́ўны, бяссла́ўны; з благо́ю сла́вай, рэпута́цыяй; публі́чна зьнясла́ўлены, зганьбава́ны

2) гане́бны; паску́дны, агі́дны

3) Law пазба́ўлены грамадзя́нскіх право́ў; абмежава́ны ў право́х

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

звіхну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.

Разм.

1. Страціць розум; звар’яцець. — Звіхнуцца можна ад такога візгату. Пянкрат.

2. Збіцца з правільнага жыццёвага шляху, пачаць весці ганебны спосаб жыцця. Перад абліччам смерці чалавек звіхнуўся адзін раз, учыніў злачынства, ратуючы сваю шкуру, тады пайшло і пайшло. Карпюк. Час ішоў, а Юрась не вяртаўся. «Няўжо зноў звіхнуўся хлопец? — думаў Рыгор. — Няўжо злодзеем на ўсё жыццё застаўся? Не...» Лукша. // Сысці з правільных, прагрэсіўных пазіцый, пачаць раздзяляць няправільныя погляды.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

vile [vaɪl] adj.

1. infml ве́льмі ке́пскі, нічо́га нява́рты; агі́дны;

vile weather жу́даснае надво́р’е;

He has a vile temper. У яго кепскі нораў.

2. fml по́длы, гане́бны, ні́зкі;

vile language брыдкасло́ўе, бры́дкая гаво́рка;

a vile sin ця́жкі грэх

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

naganny

nagann|y

1. ганебны; які заслугоўвае ганьбавання;

zachowanie ~e — ганебныя паводзіны;

2. які дакарае, папракае, асуджае

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

бры́дкі, ‑ая, ‑ае.

1. Непрыгожы з выгляду, гадкі. [Тапурыя:] — Асілкам..[селянін] не быў, але да работы быў здатным і з твару быў не брыдкі. Самуйлёнак. // Непрыемны, дрэнны. Брыдкі настрой. Брыдкі характар. □ Няўжо яшчэ працягваецца той брыдкі сон! Чарнышэвіч.

2. Паганы, ганебны, благі. Брыдкія паводзіны. □ Алімпе не хапала яшчэ таго, каб родная маці яе стала завадатаркай брыдкіх спраў. Сабаленка. Перад.. [Юркам] было сорамна, і сам сабе Цімка здаваўся брыдкім. Карпаў. // Непрыстойны, брудны, пахабны. Пайшлі па вёсцы пра Зосю брыдкія плёткі. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)