інтэрні́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак. (спец.).
1. каго-што. У міжнародным праве: пазбавіць (пазбаўляць) свабоды перамяшчэння і выхаду з тэрыторыі краіны (іншаземцаў, грамадзян або суднаў ваюючай краіны да заканчэння вайны), а таксама прымусова затрымаць (затрымліваць) войскі, якія ўступілі на тэрыторыю нейтральнай дзяржавы.
2. каго (што). Падвергнуць (падвяргаць) часоваму арышту, ізаляцыі.
|| наз. інтэрні́раванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
гва́рдыя, -і, ж.
1. Адборныя, лепшыя войскі.
2. перан. Выпрабаваная частка якога-н. калектыву, сацыяльнай групы і пад.
Рабочая г.
○
Белая гвардыя — агульная назва контррэвалюцыйных войск у час Грамадзянскай вайны ў Расіі ў 1918—1920 гг.
Чырвоная гвардыя — баявыя атрады рабочых, якія з’явіліся для барацьбы з контррэвалюцыяй і дзейнічалі ў 1917—1918 гг.
|| прым. гвардзе́йскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
канцэнтрава́ць несов., в разн. знач. концентри́ровать;
к. во́йскі — концентри́ровать войска́;
к. раство́р — хим. концентри́ровать раство́р;
к. ува́гу — перен. концентри́ровать внима́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
назе́мны в разн. знач. назе́мный;
~ная чыгу́нка — назе́мная желе́зная доро́га;
~ныя во́йскі — назе́мные войска́;
раке́ты ~нага базі́равання — раке́ты назе́много бази́рования
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
масі́раваць 1, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., каго-што.
Рабіць масаж. Не звяртаючы ўвагі на ўдары крылаў, [дзед] пачаў масіраваць мускулістае цела птушкі. Беразняк.
[Ад фр. masser — рабіць масаж.]
масі́раваць 2, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., каго-што.
Спец. Сканцэнтраваць (канцэнтраваць) у адным месцы (войскі, авіяцыю, артылерыйскі агонь і пад.).
[Ад фр. maser.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
immobilize, BrE -ise [ɪˈməʊbəlaɪz] v. рабі́ць нерухо́мым; спыня́ць; паралізава́ць;
Оur troops were immobilized. Нашы войскі былі паралізаваны;
I was immobilized because of a broken leg. Я не мог рухацца, бо ў мяне была зламана нага.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
corps [kɔ:] (pl.
corps [kɔ:z]) n.
1. mil. ко́рпус, род войск, слу́жба;
the medical corps медыцы́нская слу́жба;
Corps of Engineers інжыне́рныя во́йскі
2. ко́рпус (галіна службы);
the diplomatic corps дыпламаты́чны ко́рпус;
the press corps інфармацы́йная слу́жба
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
во́йска, ‑а, н.
Узброеныя сілы дзяржавы або частка іх; армія. Рэгулярнае войска. Тэрытарыяльнае войска. Сухапутныя войскі. □ [Маці:] — Смела йдзі, сынок, у войска, Барані ты волю. Чарот.
•••
Кадравае войска — пастаяннае рэгулярнае войска, якое ў мірны час мае няпоўны састаў афіцэраў і сержантаў (кадраў) для падрыхтоўкі штогодніх прызываў радавых.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
канцэнтрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; незак.
1. каго-што. Збіраць, групаваць у адным месцы.
К. вытворчасць.
К. войскі.
2. перан. Звяртаць, накіроўваць на што-н.
К. думкі.
К. увагу.
3. што. Згушчаць, насычаць (спец.).
К. раствор.
4. што. Тое, што і абагачаць (у 2 знач.; спец.).
К. руду.
|| зак. сканцэнтрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны (да 1 знач.).
|| наз. канцэнтра́цыя, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
дэмарка́цыя, -і, ж. (спец.).
1. Устанаўленне і абазначэнне на мясцовасці спецыяльнымі знакамі граніц паміж сумежнымі дзяржавамі.
2. Адмежаванне амярцвелых участкаў тканкі ад здаровых.
|| прым. дэмаркацы́йны, -ая, -ае.
○
Дэмаркацыйная лінія —
1) лінія, паласа, што раздзяляе войскі праціўнікаў у перыяд перамір’я;
2) лінія, якая падзяляе на зоны акупацыі тэрыторыю пераможанай дзяржавы;
3) у медыцыне: паласа новай (грануляцыйнай) тканкі, якой адмяжоўваецца здаровая, жыццяздольная тканка ад амярцвелай.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)