лежа́чий ляжа́чы;

лежа́чее положе́ние ляжа́чае стано́вішча;

под лежа́чий ка́мень вода́ не течёт посл. пад ляжа́чы ка́мень вада́ не цячэ́;

лежа́чего не бьют посл. ляжа́чага не б’юць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заклеката́ць сов.

1. (о птицах) заклекота́ть;

бу́сел ~та́ўа́ист заклекота́л;

2. (забурлить, с шумом закипеть) заклокота́ть;

а́ла вада́ ў прато́цы — заклокота́ла вода́ в прото́ке

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

АЛЯКСА́НДРАЎ Анатоль Пятровіч

(13.2.1903, г. Тарашча Кіеўскай вобл., Украіна — 4.2.1994),

сав. фізік. Акад. АН СССР (1953, чл.-кар. 1943). Адзін з заснавальнікаў сав. атамнай энергетыкі. Герой Сац. Працы (1954, 1960, 1973). Скончыў Кіеўскі ун-т (1930). З 1960 дырэктар Ін-та атамнай энергіі імя Курчатава, у 1975—86 прэзідэнт АН СССР. Навук. працы па фізіцы цвёрдага цела і палімераў, ядз. і атамнай фізіцы. Распрацоўваў (у сааўт.) стат. тэорыю трываласці цвёрдых целаў. З 1946 працаваў над стварэннем ядз. рэактараў, у т. л. для атамнай энергетыкі і флоту; пад яго кіраўніцтвам створаны першы доследны вода-вадзяны рэактар (1948—54). Ленінская прэмія 1959, Дзярж. прэміі СССР 1942, 1949, 1951, 1953.

Тв.:

Атомная энергия и научно-технический прогресс. М., 1978;

Наука — стране. М., 1983.

Анатоль Пятровіч Аляксандраў.

т. 1, с. 296

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

тёмный в разн. знач. цёмны;

тёмная ночь цёмная ноч;

тёмные во́лосы цёмныя валасы́;

тёмная вода́ мед. цёмная вада́;

тёмный смысл цёмны сэнс;

тёмное де́ло цёмная спра́ва;

све́тлые и тёмные воспомина́ния све́тлыя і цёмныя ўспамі́ны;

тёмные си́лы цёмныя сі́лы;

темны́м-темно́ цёмна-цёмна, цямню́сенька;

тёмный лес цёмны лес;

темна́ вода́ во о́блацех книжн. цёмная спра́ва, нічо́га не я́сна.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

холоде́ть несов.

1. (испытывать ощущение холода) сты́нуць, халадзе́ць;

се́рдце холоде́ет сэ́рца сты́не;

2. (становиться более холодным) халадне́ць;

с ка́ждым днём вода́ холоде́ет з ко́жным днём вада́ халадне́е.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бурлі́ць несов.

1. прям., перен. бурли́ть;

б. вада́ — бурли́т вода́;

б. нато́ўп — бурли́т толпа́;

2. перен. (о полноте жизненных сил) игра́ть;

б. кроў — игра́ет кровь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сёмы седьмо́й;

да сёмага по́ту — до седьмо́го по́та;

быць на сёмым не́бе — быть на седьмо́м не́бе;

сёмая вада́ на кісялі́погов. седьма́я вода́ на киселе́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Pes gradiens crescit, cornix residendo famescit

Нага расце ад хады, варона галадае ад сядзення.

Нога растёт от хождения, ворона голодает от сидения.

бел. Старца кій корміць. Хочаш есці калачы, дык не сядзі на пячы.

рус. Волка ноги кормят. Волк рыщет, хлеба ищет. В лес не съездишь, так на полатях замёрзнешь. Хочешь есть калачи ‒ не сиди на печи. Под лежачий камень вода не течёт. На одном месте и камень мхом обрастает.

фр. La faim fait sortir le loup du bois (Голод гонит волка из леса). Eau stagnante devient puante (Стоячая вода становится зловонной).

англ. The dog that trots about finds a bone (Собака, которая бегает, находит кость). The race is got by the running (Кросс выигрывает бегущий).

нем. Den Wolf ernähren seine Beine (Волка кормят ноги).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

Laeditur urbanus, non claudicat inde Romanus

Пакалечыў сабе нагу Урбан, але не кульгае з-за гэтага Раман.

Повредил себе ногу Урбан, но не хромает из-за этого Роман.

бел. Чужая болька не баліць. Што дразду па чужому гнязду. На чужой шкуры і вала спёк бы, а на сваёй ‒ і камара не заб’е.

рус. За чужою щекою зуб не болит. Чужая болячка в боку не сидит. По чужой шкуре не больно. Чужое горе не болит. Чужая слеза ‒ вода/что с гуся вода. Чужая беда ‒ людям смех.

фр. Mal d’autrui n’est que songe (Чужая беда ‒ только сон).

англ. He jests at scars that never felt a wound (Указывает на шрамы тот, у кого не было ран).

нем. Fremder Schmerz geht nicht ans Herz (Чужая боль не доходит до сердца).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

ли́ться несов.

1. в разн. знач. лі́цца;

вода́ льётся вада́ лье́цца;

слёзы лью́тся слёзы лью́цца;

кровь льётся кроў лье́цца;

пе́сни лью́тся пе́сні лью́цца;

2. страд. лі́цца; см. лить.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)